Kunst als therapie
Volgens filosoof Alain de Botton is kunst er in de eerste plaats voor het persoonlijke leven. Musea lijken dit stelselmatig te ontkennen; die functioneren volgens hem als een soort fabriek. Het gaat in musea alleen nog om de studie naar kunst; de emotie die kunst oproept is niet relevant. De Botton benadrukt het belang van kunst door te wijzen op de rust en kalmte die ze uitstraalt.
Krachtige landschappen
Kunst leert ons hoe we ons moeten voelen, meent filosoof Roger Scruton (1944-2020). Dit leren we volgens hem door romans te lezen, waarmee we emotionele kennis opdoen. Maar ook door schilderkunst. Zo schrijft hij: ‘Landschappen zijn enorm belangrijk, want de schilder heeft daarin geprobeerd de natuur af te beelden alsof die een thuis voor ons is. Krachtige landschappen – zoals Cézannes schilderijen van de Provence – geven ons het besef dat dit onze natuurlijke leefomgeving is. Dat we hier werkelijk thuis zijn.’
Meer lezen over kunst en filosofie? Schrijf je in voor de gratis nieuwsbrief
Wie ben ik?
‘We vergapen ons en masse aan klassieke kunstwerken en laten de kunst van nu links liggen. En als we die al bekijken, missen we de urgentie,’ zegt cultuurfilosoof Maarten Doorman. Hedendaagse kunst is volgens hem een goed middel om te leren kijken. Bij moderne kunst moet je vaak net wat harder je best doen om iets te snappen. Daarnaast zorgt kunst ervoor dat we ons andere werelden kunnen voorstellen. Hierdoor gaan we nadenken over existentiële vragen. Wie ben ik? Wie kan ik worden?
Digitale kunst
Kunstverzamelaars hebben er een nieuwe mogelijkheid bijgekregen: de NFT’s. Maar wat heb je aan een certificaat van een digitaal kunstwerk? Kunst verliest haar unieke aura als ze reproduceerbaar wordt, stelde Walter Benjamin (1892-1940). Bij een reproductie van een kunstwerk gaat volgens Benjamin iets essentieels verloren: de ‘aura’, het unieke ervan. Kunnen NFT’s – die online reproduceerbaar zijn – ook zo’n aura hebben?
Lees hier wat er gebeurt als digitale kunst een eigenaar krijgt
De ideale opstand
‘Kunst is niet groot omdat ze revolutionair is, maar revolutionair omdat ze groot is,’ zei filosoof Albert Camus (1913-1960). Maar waarin schuilt die grootsheid? Camus heeft het met name over geschreven kunst, zoals romans. In een roman kun je een radicaal andere wereld laten zien. Daardoor kun je de wereld in een roman afwijzen, zonder haar te verlaten. Volgens Camus biedt kunst de ultieme, geweldloze opstand, zoals geen ander medium dat kan.
Meer lezen over schoonheid? Bestel nu de speciale uitgave Te mooi om waar te zijn.
