Home Filosofen Blaise Pascal
Bertrand Russell filosoof wiskundige
Vorige

Bertrand Russell

Blaise Pascal filosoof wiskundige gedachten

Blaise Pascal

19 juni 1623 - 19 augustus 1662
Bruno Latour filosoof socioloog
Volgende

Bruno Latour

Quote

“De grootsheid van mensen bestaat uit hun vermogen om hun misère te kennen”

Blaise Pascal werd onderwezen door zijn vader, die al snel zag dat Pascal een wonderkind was. Hij introduceerde hem op zijn dertiende bij bevriende wiskundigen en natuurkundigen, wat bij Pascal een interesse in de natuurwetenschappen opwekte. Tot zijn dertigste levensjaar hield Pascal zich hier mee bezig. Hij legde de grondslag voor het rekenen met waarschijnlijkheden, legde de basis voor de integraalleer en ontdekte de naar hem genoemde Wet van Pascal: ‘de druk die op een vloeistof wordt uitgeoefend, plant zich in alle richtingen met dezelfde grootte voort’. Door een bijzondere droom die hij kreeg toen hij 31 was veranderden Pascals intellectuele interesses. Hij zette zijn wetenschappelijke bezigheden stop en ging zich bezighouden met theologie en filosofie. Zijn bekendste werk is Gedachten, dat acht jaar na zijn dood uitgegeven werd.

Even tussendoor… Meer lezen over Pascal en andere grote denkers? Schrijf je in voor de gratis nieuwsbrief:

Meld u aan voor onze nieuwsbrief

Ontvang elke woensdag het laatste filosofie nieuws, de beste artikelen van de week en af en toe een aanbieding.
Ontvang wekelijks het laatste filosofienieuws, de beste artikelen en af en toe een aanbieding.

Pascal was dus wetenschapper, maar in de laatste jaren van zijn leven was hij ook diepgelovig. Hij vond dat geloof en wetenschap niet in strijd met elkaar hoeven te zijn, als ze zich maar met hun eigen specialisme bezighouden. De kerk moet zich niet bemoeien met natuurkunde of wiskunde. Maar de wetenschap heeft volgens hem ook niets te maken met geloofszaken; met de rationele godsbewijzen van tijdgenoot Descartes had hij niks op. Het geloof is volgens Pascal een sprong in het diepe die niet geheel rationeel onderbouwd kan worden: ‘Het is het hart dat God waarneemt, niet het verstand.’

Pascal geeft ook een scherpe analyse van de menselijke conditie. Zo was hij een van de eerste denkers over verveling en verstrooiing. Zijn bekendste uitspraak hierover is: ‘al het ongeluk van mensen komt voort uit één ding: ze kunnen niet rustig stil blijven zitten in een kamer’. We blijven maar bezig, zodat we niet nadenken over hoe zinloos ons bestaan is. Gelukkig én rustig zijn is volgens hem niet voor lang mogelijk, omdat je je dan al snel zou realiseren hoe zinloos het is dat je gelukkig bent, wat je weer ongelukkig zou maken. Daarom zijn we constant op zoek naar verstrooiing, en verzinnen we steeds weer nieuwe manieren om onszelf af te leiden.