
Godsdienstfilosofie
God krijgt bij veel filosofen een belangrijke plaats in het metafysische systeem of kosmologie. God is dan soms de onbewogen beweger die de oorsprong en doeloorzaak is van alle verandering, het hoogste zijnde, de idee van het Goede, het Ware en het Schone, of kortweg de idee volmaaktheid en oneindigheid. De godsdienstfilosofie probeert echter niet de plaats van God te bepalen in de ontstaansgeschiedenis van de werkelijkheid; dat is een taak voor de metafysica of theologie. Wel bestudeert de godsdienstfilosofie de godsdienst als religieus systeem met symbolen, rituelen, ethische opvattingen en politieke structuren. De godsdienstfilosofie probeert verschillende religies te vergelijken. Daarnaast is de godsdienstfilosofie geïnteresseerd in de plaats van de godsdienst in het menselijke leven. Hoe geeft de mens aan de hand van symbolen en rituelen vorm aan betekenisvolle momenten in het leven? Wat is er uniek aan godsdienstige systemen, zoals het christendom en de islam, en waarin verschillen ze van elkaar? Hoe heeft de godsdienst de manieren van leven en denken doorheen de geschiedenis beïnvloedt? Hoe moeten we een religieuze ervaring begrijpen? (Dit laatste is dan weer een belangrijk vraagstuk binnen de fenomenologie, een methode van kennisleer.)
De godsdienstfilosofie is dus vaak een onderdeel van andere filosofische disciplines, zoals de geschiedfilosofie of politieke filosofie. De ethische opvattingen of metafysische systemen van religie komen dan weer aan bod binnen de ethiek of metafysica. Wat de godsdienstfilosofie als aparte discipline onderscheidt, is dat ze thema’s zoals politiek, moraal, metafysica en geschiedkunde enkel beschouwt vanuit het oogpunt van de godsdienst.
Artikelen over Godsdienstfilosofie
‘Onze godsdienst zal heidens zijn of zij zal niet zijn’
‘Bij een icoon kan ik mijn woede, mijn haat, mijn eenzaamheid, mijn jaloezie neerleggen en achterlaten.’ Paul Moyaert bezoekt de Amsterdamse Sint Nicolaaskerk en denkt na over beelden in de religie en foto’s van onze geliefden. ‘Er loopt een rilling over mijn rug’, zegt de Leuvense filosoof… Read More
Ger Groot: ‘Als je concludeert dat God niet bestaat, verdwijnt de godsdienst niet’
Religie moet het in de eerste plaats hebben van het ritueel. Het persoonlijke geloof speelt een ondergeschikte rol, volgens Ger Groot. ‘Ik zie niet zoveel toekomst voor een soloreligie, die niet door traditie geschraagd wordt.’ Dat hij al op jonge leeftijd het geloof in God verloor, verhinderde hem niet… Read More
Gelukkig zonder God
Je kunt het betreuren – dat we God kwijt zijn, onze idealen en waarden. Niet doen en niet nodig, stelt Luc Ferry. De ontmoeting met de ander – de ‘god-mens’ – is voldoende vervanging. Ontdek het goddelijke in een ontmoeting, in het leven zelf. Waar offeren we… Read More