Artikelen geschreven door Alies Pegtel
Dewey was een nationaal geweten voor Amerika
De mens schept zichzelf in zijn daden, stelde de Amerikaanse filosoof John Dewey. Hij zag het leven als een onophoudelijk proces van groei en ontwikkeling. En de ervaring staat daarbij altijd centraal.
Arjen Kleinherenbrink: ‘Bij Latour is filosofie meer dan een hobby voor de zaterdagmiddag’
Tijdens de coronapandemie schreef Arjen Kleinherenbrink (37) het eerste Nederlandstalige boek over Bruno Latour (74). Deze Franse filosoof stelt dat de mens via netwerken is verbonden met alle dingen op aarde. Met zijn netwerktheorie laat Latour zien hoe wij ecologisch kunnen gaan denken.
Hoe de verlating door zijn moeder Martin Bubers beroemde filosofie van de dialoog voortbracht
Het ‘ik’ bestaat volgens Martin Buber niet op zichzelf, maar bevindt zich altijd in een relatie. Hoe de verlating door zijn moeder de beroemde filosofie van de dialoog voortbracht.
Susan Sontag (1933-2004) was een denker die wilde voelen
Filosoof Susan Sontag was wars van interpretatie, verhullende woorden en vertekenende beeldvorming. Je kunt je beter overgeven aan de sensaties die kunst oproept. Beeld Hajo de Reijger We moeten leren om meer te zíén, meer te hóren, meer te vóélen,’ schreef de Amerikaanse Susan Sontag in het openingsstuk van de… Read More
De filosofiegeschiedenis is veel gevarieerder dan we denken. Is het tijd voor een nieuwe canon?
Te mannelijk, te wit, te westers: de klassieke filosofische canon ligt al een tijd onder vuur. Woke-aanhangers hebben het vuur nog verder aangewakkerd. Is het tijd om de canon te herzien? Beeld Nanne Meulendijks Kant, Descartes, Spinoza, Leibniz, Locke, Berkeley en Hume. Wie kijkt naar recente Engelstalige filosofische overzichtswerken die… Read More
Elke ziekte vraagt om een nieuw verhaal
Corona zien we vooral als een beproeving, waarna we teruggaan naar ‘normaal’. Een hoopgevend verhaal, maar geeft het genoeg betekenis? Beeld Paolo Verzone / Agence VU We staan als land nu voor een enorme beproeving vanwege corona,’ stelde Mark Rutte eind oktober in De Telegraaf toen hij zich presenteerde als… Read More
‘Verslaving is de heks van onze tijd’
Socioloog Peter Cohen is tegen de term ‘verslaving’. Verslaving is volgens hem geen ziekte, maar een sociale constructie, waarmee we drugsgebruik pathologiseren en criminaliseren. Beeld ANP Peter Cohen (1942) woont weer definitief in Amsterdam. Sinds zijn pensionering in 2007 pendelde hij heen en weer tussen Nederland en zijn huis in… Read More
Als ziekte topsport wordt
Wielrenner Lance Armstrong vertelde de wereld dat je ook een winnaar kunt zijn in het gevecht tegen kanker. Maar kan beter worden wel een prestatie zijn? ‘Bij paniek of doodsangst werkt positief blijven echt niet.’ In de net verschenen autobiografische roman Het allerbeste van Pieter van den Blink vecht de… Read More
‘Angst gaat nooit over de werkelijkheid’
Vrees en fantasie gaan hand in hand, meent filosoof en psychiater Damiaan Denys. ‘Alles wat we doen, hebben we in onze geest al tientallen keren herhaald. Dat is wat onze hersenen doen: op het leven vooruitlopen.’
Waar bewegingsvrijheid begint
Niet eerder werd onze bewegingsruimte zo ingeperkt als door de coronapandemie. Maar zijn we zonder exotische vakantie, weekendje London of dagje strand echt immobiel? Ergens in april kreeg schrijver Leonard Pfeiffer het in zijn woonplaats Genua te kwaad tijdens de wekenlange lockdown. ‘Ik weet dat we moeten afzien van ons… Read More
De juiste dosis aandacht
Wie zich te weinig concentreert krijgt algauw de diagnose ADHD. En wie zich te veel focust, heeft al snel het etiket autist te pakken. Maar bestaat er wel zoiets als ‘normale’ aandacht? De negenjarige Thomas, die twee jaar eerder was gediagnosticeerd als ADHD’er, hield een spreekbeurt in de klas. Hij… Read More
Een ander mens
Als iemand dement raakt, komen de naasten voor veel vragen te staan. Praktische, maar ook existentiële. Want wie is die zieke eigenlijk? En ‘hoe kun je zin ontlenen aan de instandhouding van de zinloosheid van een ander?’ Als alle herinneringen zijn verdwenen, wat blijft er dan van je over?… Read More