Wie is er bang voor Heideggers filosofische klassieker Zijn en tijd? Of Hegels Fenomenologie van de geest? De lezers van de boeken van uitgeverij Boom in elk geval niet, volgens Directeur Uitgever Geschiedenis en Filosofie Marc Beerens. Boom richt zich voor een deel op klassieke filosofische werken in het Nederlands voor de lezer van nu. En dat lijkt te werken: de klassiekers zijn populair. Beerens: ‘Onze lezers willen die primaire teksten echt proberen te doorgronden.’
Waarom vindt Boom het belangrijk om die klassiekers uit te geven?
‘De klassiekers zijn de bouwstenen van de hedendaagse filosofie. In alle filosofische werken die je leest – ook publieksfilosofische boeken – wordt teruggegrepen op wat de grote denkers voor ons beredeneerd hebben.’
Fundamenten
Het doel van uitgeverij Boom is de fundamenten van de filosofie beschikbaar te maken voor het bredere publiek. Naast de klassiekers geeft de uitgeverij ook boeken van hedendaagse auteurs uit. Maar of het nou klassiekers of hedendaagse werken zijn, de boeken zijn allemaal maatschappelijk relevant. Beerens: ‘Het gaat bij ons om het filosofische gehalte van de teksten en denk-exercities, en wat minder om het praktische nut. Maar de boeken die wij uitgeven hebben allemaal thema’s die op een bepaalde manier van deze tijd zijn.’
Even tussendoor… Meer lezen over filosofische klassiekers? Schrijf je in voor de gratis nieuwsbrief:
Meld u aan voor onze nieuwsbrief
Op welke manier zijn de klassiekers actueel?
‘Juist ook de werken die niet direct met onze tijd te maken hebben, leren ons iets over onszelf en de tijd waarin we leven. Kwesties die ons nu bezighouden komen niet uit de lucht vallen. Als we het bijvoorbeeld hebben over vriendschap, zingevingsvragen of de verhouding tussen gewone mensen en machthebbers – daar heeft de mensheid al millennia lang mee te maken. De problemen en uitdagingen waar wij ons voor gesteld zien, staan in een lange traditie. Het kan veel opleveren om te kijken hoe mensen vroeger nadachten over dit soort grote kwesties. Een oude blik, maar toch een nieuw perspectief.’
Dat de lezer van nu uit de voeten kan met oude denkers, blijkt bijvoorbeeld uit de populariteit van de boeken van filosoof Tinneke Beeckman (1976). In haar boek Machiavelli’s lef laat Beeckman zien welke waarde Machiavelli heeft voor hedendaagse ideeën over politiek, macht, en burgerschap. En in Ken jezelf zoekt ze naar zelfkennis via denkers als Socrates, Arendt, en Camus. Ze laat zien hoe klassieke denkers voor vragen van nu van grote waarde kunnen zijn.
Niet-westerse klassiekers
Ook zoekt Boom in het vertalen van klassiekers naar vernieuwing, van het boeddhistische Basisverzen van het middenpad van Nagarjuna tot De deugdzame stad van de middeleeuwse islamitische filosoof Aboe Nasr al‑Farabi. Het zijn klassieke teksten, maar wel uit de niet-westerse traditie. ‘De westerse canon is eeuwenlang heel dominant geweest, ten koste van de zichtbaarheid van andere tradities,’ vertelt Beerens. ‘Wij vinden het belangrijk om die niet-westerse traditie ook zichtbaar maken. Aan de ene kant hebben we een maatschappelijke functie om als uitgever de blik te verbreden. Aan de andere kant merk je dat er onder invloed van maatschappelijke tendensen meer behoefte is aan een nieuwe blik. Er is een wisselwerking tussen wat wij belangrijk vinden en wat de lezer wil. En uiteindelijk is de lezer gewoon nieuwsgierig naar een nieuw geluid.’
