Bestaat de ware?
Hou je van hem vanwege zijn volle lippen, en zijn humor? Maar er zijn toch wel meer mensen met een mooie mond en leuke grapjes? En wat nou als die lippen door ouderdom rimpelig en dun worden? Houd je dan nog steeds van hem, gewoon omdat hij het is? De ene verklaring leidt tot de conclusie dat je partner inwisselbaar is, de andere tot een cirkelredenering. Ethicus Frans Jacobs onderzoekt waarom we van iemand houden.
Onoplosbare spanning
Volgens psychotherapeut Marte Kaan bestaat elke liefdesrelatie uit een onoplosbare spanning tussen vertrouwdheid en vreemdheid. Verwachtingspatronen over wat ‘normale’ liefdesvormen zijn kunnen ons weerhouden onszelf en de ander echt te leren kennen, zegt Kaan. Onvoorwaardelijke moederliefde is zo’n mythe. ‘Moeders worden opgeroepen zich volledig met hun kind te identificeren. Hierdoor bestaat het gevaar dat moeder en kind zich niet op een gezonde manier, los van elkaar, kunnen ontwikkelen. Terwijl er voor een gezonde hechting ook altijd onthechting nodig is.’
De romantische leugen
De romanticus wil versmelten met zijn geliefde, stelt filosoof Alain de Botton. Maar de neiging om alles te delen met onze partner en dit ook terug te verwachten loopt op vroeg of laat op teleurstellingen uit. Volgens De Botton kunnen we dat romantische idee maar beter loslaten en erkennen dat het hele liefdespakket evengoed minder mooie dingen bevat.
Meer lezen over de filosofie van de liefde? Schrijf je in voor de gratis nieuwsbrief
Meld u aan voor onze nieuwsbrief
Egoloze liefde
Mensen zijn egoïstisch, zelfzuchtig en angstig, volgens filosoof en schrijver Iris Murdoch (1919-1999). Ons ego belemmert ons om betere mensen te worden – maar dat egoïsme kunnen we volgens Murdoch te boven komen door met een liefdevolle blik naar de werkelijkheid te kijken en te ‘ontzelven’. Pas dan zien we de wereld zoals deze echt is. Murdoch zoekt een moraalfilosofie waarin de liefde centraal staat en vindt deze in de woorden van Gabriel Marcel: ‘De anderen, dat is de hemel.’
Leve de afhankelijkheid
Tegenwoordig hebben we autonomie hoog in het vaandel staan. Afhankelijk zijn van je relatie lijkt daardoor iets verkeerds. Liefdesfilosoof Jan Drost trekt een tegenovergestelde conclusie als zijn vriendin hem plotseling verlaat. Zelfstandigheid maakt liefde een soloproject, waarbij je eigen invulling vaak leidt tot zelfbedrog, vindt Drost. Juist afhankelijk durven zijn en jezelf daardoor los moeten scheuren na een relatiebreuk creëert vrijheid. ‘Romantiek vertrekt vanuit een geïsoleerd ik dat opgesloten zit in zichzelf. Voor de liefde heb je twee mensen nodig.’
