‘Ik kon niet meer. Ik kon niet meer werken aan een instituut dat zich zo vooruitstrevend voordoet en in werkelijkheid zo log, zo intransparant is en waar verandering ofwel niet gewenst is of alsmaar niet lukt.’ Dit schrijft filosoof Fleur Jongepier op Twitter, waar ze maandag bekendmaakte de wetenschap te hebben verlaten. ‘Het grensoverschrijdend gedrag van (ex-)collega’s binnen en buiten de faculteit waar ik werkte heeft alle positieve zin die ik ooit had voor een wetenschappelijke carrière weggenomen.’
Jongepier werkte als universitair docent aan de Faculteit der Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen aan de Radboud Universiteit Nijmegen, waar ze onderzoek deed naar de impact van technologie op onze autonomie en zelfkennis. Diezelfde faculteit bracht in 2020 al het nieuws naar buiten dat de beoogde nieuwe decaan, hoogleraar filosofie van de Middeleeuwen en Renaissance Paul Bakker, terugtrad omdat hij onderwerp zou zijn van onderzoek naar sociale veiligheid binnen de faculteit.
Even tussendoor… Meer lezen over filosofie? Schrijf je in voor de gratis nieuwsbrief:
Meld u aan voor onze nieuwsbrief
Uit de verschillende onderzoeken die daarna aan de faculteit werden uitgevoerd kwamen tientallen meldingen naar boven van intimidatie, seksisme en ongepaste relaties tussen docenten en studenten en tussen studenten onderling. De universiteit gaf aan te willen werken aan een cultuuromslag, maar wilde geen details prijsgeven.
Zwijgen
Nu schrijft Jongepier daarover: ‘Ik vertrok uiteindelijk niet vanwege de grensoverschrijdende individuen, maar eerder hoe de academie ermee omging.’ De betreffende hoogleraren zou te veel de hand boven het hoofd zijn gehouden, er zou een gebrek zijn geweest aan transparantie en ook de betrokken onderzoeksbureaus zouden steken hebben laten vallen: ‘Dure consultants zonder relevante expertise die werden ingevlogen en rapporten schreven die niemand mocht lezen, sancties die werden opgelegd die niemand kon beoordelen. Melders, klagers en klokkenluiders die vriendelijk werden aangemoedigd stil te blijven of hardhandig het zwijgen werd opgelegd.’
In 2020 ontving Jongepier een VENI-beurs voor haar onderzoeksproject over de invloed van algoritmes op ons persoonlijke leven. Voor dit onderzoek ontving ze afgelopen zomer de Heineken Young Scientists Award, een prijs van 10.000 euro voor veelbelovende jonge wetenschappers. Onlangs sprak ze nog met Filosofie Magazine over dit project. Jongepier heeft overwogen om haar onderzoek af te maken aan een andere universiteit, maar uiteindelijk werd ook de zin van academische filosofie haar ‘steeds raadselachtiger’. Ook geeft ze aan dat ze weet heeft van grensoverschrijdend gedrag op minstens één andere filosofiefaculteit. ‘Al gebeurt het werkelijk overal.’
In een reactie aan universiteitsblad Vox zegt Heleen Murre-van den Berg, decaan van de Nijmeegse Faculteit der Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen, het jammer te vinden dat Jongepier haar carrière vervolgt buiten de wetenschap. Op concrete verwijten zegt ze niet in te kunnen gaan. ‘Maar het is duidelijk dat ondanks alle inspanningen gericht op een veilige en sociale werk- en studieomgeving, we daarmee aan onze faculteit en universiteit nog niet klaar zijn.’ Ze wil benadrukken dat elke medewerker of student die iets meemaakt wat niet door de beugel kan, terecht kan bij de vertrouwenspersonen van de universiteit.
Lees hier meer over het onderzoek van Jongepier naar de impact van technologie op onze autonomie en zelfkennis: ‘Big Tech beïnvloedt onze manier van handelen’
