Taal
Hoofdredacteur Coen Simon: ‘Taal zegt niets, maar doet iets’
Iets meer dan dertig jaar geleden schreef ik met potlood mijn eerste krabbel in de kantlijn van een filosofisch werk. ‘Prachtig’ noteerde ik achter stelling 2.0232 in de Tractatus Logico-Philosophicus van Ludwig Wittgenstein. De stelling, nog in de vertaling van Willem Frederik Hermans, was een van die raadselachtige zinnen die… Read More
Wat woke betekent
U bedoelde het zo goed, en toch trapt u op woke tenen. Het zou al helpen als u weet wat ‘woke’ betekent. Filosoof, dichter en vertaler Bas Belleman wil met een verklarende woordenlijst het vuur niet verder opstoken. ‘Woke is een instrument om te denken.’ Beeld Nanne Meulendijks Dit stuk… Read More
Bo Tarenskeen: ‘Ik laat Wittgenstein niet over de klimaatcrisis praten’
Wittgensteins Tractatus reisde met acteur Bo Tarenskeen mee van de ene opleiding naar de andere, zoals Wittgenstein zelf zijn Tolstoj meedroeg door de loopgraven. Nu is er een elfdelige voorstelling over de illustere Oostenrijkse filosoof. ‘Ik spreek dóór hem in deze tijd.’ Beeld Merlijn Doomernik Probeer je een voorstelling te maken… Read More
Vreemde taal
Ik kan me de magie nog herinneren van de eerste keer dat ik tijdens onze zomervakanties in Frankrijk zelf een ijsje mocht bestellen, in het Frans. Mijn vader en moeder oefenden met mij aan het terrastafeltje en nadat de uitspraak was goedgekeurd rende ik naar de bar, de toverformule in… Read More
Spoedcursus: Taal
Taal is veel meer dan een communicatiemiddel. Vier denkers over de verhouding tussen denken, taal en werkelijkheid.
‘Taal is de stof waar dromen van gemaakt worden’
In een nieuw essay over Wittgenstein onderzoekt kinderboekenschrijfster Imme Dros hoe taal werkt, betovert en misleidt. Taal blijkt vooral bittere noodzaak. Beeld Sander Heezen In het huis van kinderboekenschrijfster Imme Dros (84) liggen de boeken overal. Hoge stapels in het halletje bij de voordeur, stapels op de trap, en nog meer… Read More
‘Je moet luisteren naar wat je niet verstaat’
Met het internationaler worden van de wereld wordt er veel van ons taalvermogen gevraagd. Twee gelauwerde vertalers reflecteren op de vraag wat er met de betekenis van een tekst gebeurt in de vele vertalingen die een cultuur rijk is. ‘Je moet er vertrouwen in hebben dat je de ander kunt… Read More
Zonder standpunt ben je nergens
Cornelis Verhoeven was bang voor woordrot. Want hij wilde het verschijnsel waar het woord voor staat behouden. Coen Simon put nog steeds uit zijn antiquarisch geworden Dierbare woorden. Als je de enorme lijst publicaties ziet van Cornelis Verhoeven, kun je je verbazen over het magere effect dat hij verwachtte van… Read More
Geen woorden
Als mijn vader, die ooit huisarts was, mij vroeg wat voor een pijn ik voelde als ik met een dikke enkel of een pijnlijke knie thuiskwam, dan kon ik kiezen uit bijvoorbeeld ‘kloppend’, ‘stekend’, ‘scherp’, ‘dreunend’, of ‘branderig’. Natuurlijk correspondeerde geen enkel woord exact met de pijn, maar hij wist… Read More
Waar is de rek dan uit?
Je hoort het overal: de pandemie belast onze mentale gezondheid. Maar hoe dan precies? Bert Keizer buigt zich over twaalf veelgebruikte woorden voor het psychische coronaleed en vraagt zich af: waarom zijn ze zo vaag?Beeld Zeloot Over geestelijke aandoeningen praten we in metaforen die we allang niet meer als een… Read More