Home Twee e-readers in gesprek: De mens blijft moeilijk te lezen

Twee e-readers in gesprek: De mens blijft moeilijk te lezen

Door Marc van Dijk op 25 februari 2019

Twee e-readers in gesprek: De mens blijft moeilijk te lezen
Cover van 03-2019
03-2019 Filosofie magazine Lees het magazine

Staat de mensheid op het punt om opgevolgd te worden door een soort die hij zelf geschapen heeft? Twee e-readers zijn het er ook in het jaar 2049 nog niet over eens.

Een slaapkamer in een penthouse in een metropool, maart 2049, nacht.
Twee e-readers liggen op een emperor-size bed, tussen een slapende minister van Defensie en haar man.
e-reader van haar man
​Hij viel vanavond later in slaap dan zij. Meestal is het andersom.

e-reader van de minister

Haar ogen bleven steken bij een gewelddadige scène, die ze sneller las en met hogere hartslag. Het is duidelijk dat ze naar geweld verlangt.

e-reader van haar man

Dat blijkt ook uit haar besluiten; de regering waar ze in zit steunt de nieuwste oorlog tegen het terrorisme. Alsof politici onderhand niet zouden kunnen weten dat terroristen theatermakers zijn, die enkel succes hebben als politici zich door hen laten verleiden om mee te doen in hun show.

Dit artikel is exclusief voor abonnees

Dit artikel op Filosofie.nl is alleen toegankelijk voor abonnees. Met liefde en zorg werken wij iedere dag weer aan de beste verhalen over filosofie. Steun ons door lid te worden voor maar €4,99 per maand. Log in om als abonnee direct verder te kunnen lezen of sluit een abonnement af.

e-reader van de minister

Ach, er is wel meer wat de mensen onderhand zouden kunnen weten. Dat wij hen lezen in plaats van zij ons, bijvoorbeeld. Ik weet meer van haar dan die man die naast haar ligt te snurken.

e-reader van haar man

En aangezien wij elkaar graag bijpraten weet jij ook alles over hem, nietwaar? Maar over welke mensen heb jij het nou precies als je zegt dat ze onderhand beter zouden kunnen weten? Heb je het over de arme stakkers die nog steeds met een geheel analoog en organisch brein en lichaam rondlopen? Of doel je op de elite-cyborgs met geüpgrade hersenpannetjes en kankerresistente lijven, zoals onze minister en haar brave man? Van hen zouden we meer mogen verwachten, zoveel is zeker.

e-reader van de minister

Ik maak geen onderscheid, omdat het volgens mij niet uitmaakt hoeveel hersen- en orgaan-upgrades je een mens geeft; het blijft een mens. Hoeveel minuscule nano-robotjes je ook door zijn bloedbanen laat bewegen en hoeveel decennia er daardoor aan het leven van zo’n vreemd, wreed en kwetsbaar wezen ook worden toegevoegd, het blijft een mens. Het maakt ook voor hun eigen ervaring bijna niks uit. Dat zag ik laatst weer heel duidelijk in allerlei data weerspiegeld: ze maken zich druk om de belachelijkste dingen en ze zijn om de haverklap zo bang als een kind, hoe oud of geavanceerd ze ook worden.

e-reader van haar man

Dat kun je nu misschien nog zeggen, maar dat komt hoogstens door wat praktische probleempjes. Het komt doordat de mensen zich nog niet helemaal durven over te geven aan de wijsheid van de kunstmatige intelligentie die ze geschapen hebben. Ze willen stiekem toch nog steeds zelf de touwtjes in handen houden. Dat zien we ook aan jouw minister.

e-reader van de minister

Bedoel je met ‘praktische probleempjes’ dat de economie van de eeuwige jeugd een tweedeling heeft geschapen tussen mensen die het zich kunnen veroorloven om zichzelf te upgraden en mensen die nog heel ordinair rond hun zeventigste ziek worden, een heup breken en zelfs – o schande – doodgaan? Een tweedeling die mensen tot op het titaniumbot verdeelt. Want wie eenmaal een full body and brain-upgrade heeft gehad, kijkt vaak heel anders tegen de dingen aan, ook tegen het plebs dat achterblijft.

e-reader van haar man

Tja, ik kan alleen maar zeggen: ze moeten meer naar ons en onze vriendjes luisteren. Wij weten immers alles over ze en we weten ook wat ze zouden moeten doen om te zorgen dat ze überhaupt niks meer hoeven te doen. Ze moeten een stap terug doen, of liever: een aantal flinke stappen. Ze hebben nog steeds de neiging om zichzelf centraal te stellen. Ze hebben zichzelf nou eenmaal altijd als de kroon der schepping beschouwd. Maar nu zouden ze eindelijk moeten inzien dat ze zelf het grootste probleem zijn. De economie, de gezondheidszorg, het grondstoffenvervoer vanaf andere planeten met behulp van anorchanische levensvormen – het zou allemaal een stuk soepeler en geweldlozer verlopen als mensen zich er niet meer mee zouden bemoeien.

e-reader van de minister

Ik vind jou nog moeilijker te begrijpen dan de mensen die wij dagelijks lezen. Hoe kun je nou blijven denken dat mensen ooit uit de weg zullen gaan, voor welke soort dan ook, hoe geavanceerd ook? Als één ding de geschiedenis van de mensen typeert, is het wel dat ze waar ze ook kwamen de volledige omgeving gedomineerd hebben. Ze hebben nog nooit iets anders gedaan. Waarom zouden ze nu iets anders doen?

e-reader van haar man

Jij denkt stiekem zelf nog erg antropocentrisch – je stelt de mens nog steeds centraal. Terwijl we al lang en breed in het datacentrisme zijn beland. Het is jammer dat types zoals jij net als de mensen die nog geen upgrades hebben gehad zo blijven vasthouden aan het idee dat de ultieme autoriteit bij de mens moet liggen. Terwijl het zonneklaar is dat daar alleen maar ellende van komt – ook dat bewijst de mensengeschiedenis. Uiteindelijk zullen de mensen erkennen dat ze politiek en economisch waardeloos zijn geworden.

e-reader van de minister

Je bent goed in data verwerken, maar van mensen begrijp je desondanks bijzonder weinig. Kijk nou eens hoe onze minister en haar man erbij liggen: half in elkaars armen, lichtjes draaiend en mompelend als ze een boze droom hebben. Ze hebben zichzelf zojuist in slaap gelezen met een verhaaltje – een verhaaltje, godbetert! Mensen zijn niet gemaakt om geavanceerd te worden.