Home Intuïtie

Intuïtie

Tegelijk weten én niet-weten is de zoete paradox van de intuïtie, schrijft hoofdredacteur Coen Simon.

Door Coen Simon op 18 augustus 2023

Coen Simon

Tegelijk weten én niet-weten is de zoete paradox van de intuïtie, schrijft hoofdredacteur Coen Simon.

FM9 FM 9 Filosofie Magazine intuïtie
09-2023 Filosofie magazine Lees het magazine

Dit artikel krijgt u van ons cadeau

Wilt u onbeperkt toegang tot de artikelen op Filosofie.nl? U bent al abonnee vanaf €4,99 per maand. Sluit hier een abonnement af en u heeft direct toegang.

Ik heb mijn kinderen aangeleerd om op elk moment klaar te zijn om iets te vangen. Ik kondig het wel altijd even aan, catch! En daar gaat de pot pindakaas van de keukenkast naar de eettafel. Het gaat bijna altijd goed.

Het begon met ballen, knuffels en blokken, maar nog steeds gaat er dagelijks een afstandsbediening, een appel of een sleutelbos door de lucht.

Ik weet niet waarom ik het doe, maar het geeft veel plezier. Zowel bij mij als bij de ontvangende partij. De ongedwongenheid ervan is fijn en ook de bevestiging van onze verbondenheid voelt goed, zelfs op afstand weten we elkaar te vinden. Maar misschien bestaat het plezier vooral uit het zoete gevoel dat je zeker weet dat het lukt, zonder dat je zeker weet of het lukt.

Hoe weten we zonder te weten?

Weten én niet-weten is de zoete paradox van de intuïtie. En dan moeten we het belang van het niet-weten voor onze intuïtie vooral niet onderschatten. Want juist dat maakt ons meester over de situatie, dat we ‘weten’ buiten het zekere weten om. Weten zonder meten. Zoals een goed getimede improvisatie in de muziek.

Zodra we er even bij stilstaan zien we dat we veel op intuïtie doen. Het inschatten of je boodschappen in de boodschappentas passen, of je ergens op tijd komt, of je moet stoppen met schenken om niet te knoeien.

Dit is allemaal doen. In hoeverre denken we ook intuïtief?

Even tussendoor… Meer columns van Coen Simon lezen? Schrijf je in voor de gratis nieuwsbrief

Meld u aan voor onze nieuwsbrief

Ontvang elke woensdag het laatste filosofie nieuws, de beste artikelen van de week en af en toe een aanbieding.
Ontvang wekelijks het laatste filosofienieuws, de beste artikelen en af en toe een aanbieding.

Tijdens de verdediging van haar proefschrift Ruimte om te denken wees filosoof Eva-Anne Le Coultre er nog eens op: ‘Denken kun je niet zien.’ Het maakt het werk van de filosofiedocent uitdagend en eveneens lastig te kwantificeren. Hoe leer je kinderen filosoferen? Hoe oefen je denken en vooral hoe toetsen we denken, als we denken niet kunnen zien.

Mijn dochter vond gooien lastig toen ze nog heel klein was, en kwam de bal dan met een grote boog brengen alsóf deze door de lucht vloog. Wat me opviel was dat vanaf het moment dat ze als peuter eindelijk kon springen, ook aangooien ineens lukte. ‘Binnen onze ervaring zijn er,’ aldus de Franse filosoof Maurice Merleau-Ponty, ‘talrijke kwaliteiten die vrijwel geen enkele betekenis hebben als zij niet in verband worden gebracht met de reacties die zij oproepen voor ons lichaam.’

Iets zegt me dat we zelfs de meest abstracte logica ergens voelen in ons lijf.

Coen Simon is schrijver en hoofdredacteur van Filosofie Magazine.