Een van de lekkerste geluiden uit mijn jeugd vond ik het getik in de naaf van het achterwiel van de fietsen van mijn ouders. Terwijl ik mij op mijn rode fietsje geluidloos een slag in de rondte trapte, gleden zij onder begeleiding van het kalme tikken haast onbewogen naast mij voort. Het geluid, dat alleen ontstond als zij hun voeten stilhielden, heeft me op jonge leeftijd al voor het wonder van het genot geplaatst. Want toen al vroeg ik me af hoe een geluid lekker kan zijn. Bij lekker dacht ik aan eten, of aan de kleine rugmassage die ik kreeg als ik na het eten bij mijn vader op schoot kroop – pitjit noemde hij dat met heimwee naar Indonesië.
Het kwam niet in mij op dat geluiden evengoed als smaken en strelingen onze zintuiglijkheid beroeren. Maar zelfs met die kennis zie ik geluid nog steeds eerder als iets geestelijks, niet als iets lijfelijks. We zeggen dat wel, ‘dat klinkt lekker’, maar komen dan met ons gemoed toch niet echt in de buurt van iets dat op een softijsje lijkt, laat staan op iets seksueels.
Even tussendoor …
Meer lezen over filosofie en genot? Schrijf je in voor de gratis nieuwsbrief:
Italo Calvino (1923-1985) beschrijft in Palomar hoe meneer Palomar op de patio twee parende schildpadden gadeslaat. ‘Wat twee schildpadden die paren voelen, kan meneer Palomar zich niet voorstellen. Hij observeert ze met kille aandacht, alsof het om twee machines gaat.’ En vraagt zich af wat erotiek kan zijn, als er geen huid is, maar er botplaten en hoornen schubben zijn.
In plaats van aan te nemen dat andere dieren dan mensendieren niet kunnen genieten zoals wij, kunnen we ons misschien beter afvragen of het wel allemaal zo om dat lichaam draait als we genieten. Roger Scruton (1944-2020) omschreef het seksuele genot als een ontmoeting tussen het dierlijke en het persoonlijke, dat door de aanraking van één ongewenste vinger om zeep kan worden geholpen. En het is nooit de vinger, maar altijd de persoon die eraan vastzit die het genot maakt of breekt.
