Vrijheid
De seksbeluste vrijheidsdenker
De Franse aristocraat en schrijver Markies de Sade (1740-1814) was al in zijn eigen tijd controversieel, maar bleef strijden voor zijn verlichtingsidealen.
Hoe Salman Rushdie de vrijheid van meningsuiting uitdaagt
Wat zeggen de boeken van Salman Rushdie zelf over de vrijheid van meningsuiting?
Lea Ypi: ‘Ik heb gezien hoe realiteit wordt geconstrueerd’
Politiek filosoof Lea Ypi groeide op in communistisch Albanië en verkeerde in de illusie dat ze in het meest vrije land ter wereld woonde. Het wekte haar interesse voor filosofie, in het bijzonder voor de vraag wat het betekent om vrij te zijn. ‘Je hebt altijd de vrijheid om te doen wat juist is.’
De mystieke vrijheidsdenker
Als je de menselijke vrijheid wilt begrijpen, moet je God begrijpen, stelde de Duitse filosoof Friedrich Schelling. Hij ontwikkelde een mystieke natuurfilosofie, waarin niet alleen de mens, maar alles in het universum een vrij leven leidt.
Jurriën Hamer: ‘Een mens heeft geen controle over zijn keuzes’
Jurriën Hamer won de Socratesbeker met zijn boek over de politieke en maatschappelijke gevolgen van het idee dat de vrije wil niet bestaat. ‘Straffen is een uiterste redmiddel, voor wanneer je al het andere hebt geprobeerd.’
Filosoof en psycholoog Lieke Asma: ‘De vrije wil bestaat wél’
De vrije wil bestaat niet, klinkt het de laatste jaren. Filosoof en psycholoog Lieke Asma is het daar niet mee eens. Ze vindt het hoog tijd om de intenties van mensen serieuzer te nemen.
Erich Fromm was een pleitbezorger van angstaanjagende vrijheid
Vrijheid boezemt ons angst in, zag filosoof en psychoanalyticus Erich Fromm. Daarom vluchten we in religieuze orthodoxie, fascisme of conformisme. Maar alleen in vrijheid kunnen we echt liefhebben en leven.
Jaron Harambam: ‘Er bestaan verscheidene waarheden naast elkaar’
Wat kunnen wij leren van complotdenkers? Die vraag staat centraal in het boek van socioloog Jaron Harambam. ‘Aan elk feit gaan keuzes vooraf.’
Waarom complotdenkers vluchten in een andere realiteit
In Waarheidszoekers onderzoekt filosoof Cees Zweistra het hedendaagse complotdenken. Hoe komen mensen ertoe te geloven dat de aarde plat is of alle politici pedofielen zijn? ‘Dit is niet zomaar een modeverschijnsel.’
‘Emoties zijn nuttig’
Volgens de psychologie heeft de evolutie de mens toegerust met een heleboel nuttige emoties. Maar cognitiefilosoof Daphne Brandenburg stelt dat evolutionaire functionaliteit niet verward moet worden met nut. ‘Als je boos bent, zet je je schrap om aan te vallen. En bij verdriet trek je je eerder terug. Die emotionele… Read More
