Twintig jaar studiearchief, meer dan drieduizend boeken en kleding uit mijn tienertijd. Het heeft zich opgestapeld, en nu ik ga verhuizen moet er worden opgeruimd.
Opruimen is een filosofische queeste. Wat is het bewaren waard? Welke persoonlijke correspondentie bewaar je, wat kan weg?
Ik besluit me te laten inspireren door een Japanse opruimhype. De ‘opruimgoeroe’ Marie Kondo staat bekend om haar efficiënte methode. Opruimen is weggooien, en dat doe je per categorie, niet per kamer. Om te weten wat je wel en wat je niet moet weggooien, moet je alles uitstallen op de grond, ieder object vastpakken en de vraag stellen: ‘does it spark joy?’
Vreugde als criterium. Ik vond het riskant. Er zijn dagen dat ik goedgehumeurd ben, en dat de aanblik van een kledingstuk dat op een gordijn lijkt grote vreugde los kan maken. ‘Vreugde’ lijkt ook weer niet op alles goed toepasbaar. Een boek van Arnon Grunberg maakt veel los, maar vreugde? Toch blijkt de rigoureuze methode uitstekend te werken. Het is alsof er een intuïtief gesprek plaatsvindt tussen mij en het object. Zoals Kant vaststelde voor esthetische oordelen – die bevinden zich tussen subject en object in – zo zit het ook met emotionele oordelen. Ik projecteer mijn gevoel op het object, maar het object praat in zekere zin ook terug en heeft een eigen emotionele kwaliteit. En zo gaat het verrassend vlug met keuzes maken. De brieven van mijn eerste vriendje? Bewaren! Die van mijn tweede? Weg!
Inmiddels zijn er vierhonderd boeken weg, wacht ik niet meer op die 70ties party waar de knalgele blouse met franjes zo van pas zou komen, en mijn college-aantekeningen van logica mis ik nog niet. Het meest benieuwd ben ik naar het drastische effect dat het opruimen in mijn leven gaat opleveren: wie eens en voor altijd goed opruimt, blijft ook opgeruimd, zegt Kondo. Letterlijk en figuurlijk! Aan mijn 5-jarige dochter zie ik trouwens dat deze opruimmethode voor kleuters niet gaat werken: zij plukt van alles van straat wat van pas kan komen (‘een stok, mama!’) en ook een paperclip maakt grote vreugde in haar los. Alles wat ik in de prullenbak gooi, vist zij er weer uit.
Tijdens het opruimen stuitte ik wel op een dilemma. Voor mij lag ineens een boek van Katie Roiphe, Lof op het rommelige leven. Ik begon erin te lezen. Perfectie is haalbaar noch wenselijk. Een zekere chaos betekent minder saaiheid en meer creativiteit. Ik pakte het boek vast. Does it spark joy?
Ja. Roiphe gaat mee. Het boek van Kondo trouwens niet. Dat heeft zijn werk inmiddels gedaan.
Dit artikel is exclusief voor abonnees
