Het is alweer even geleden dat hij op zijn hoogtepunt was, The Great Resignation, de golf van mensen die massaal en vaak ook luidkeels ontslag namen. Ik ben er klaar mee! Zoek het maar uit! Wie heeft het niet gedacht? De coronapandemie gaf het zetje om de daad bij het woord te voegen.
Het tij van vrijwillige ontslag- en onvrijwillige virusgolven is inmiddels weer tot rust gekomen. Het gaat nu vaker over personeelstekorten dan over degenen die eerder het werk erbij neerlegden.
De term ‘resignatie’ blijft me echter fascineren. Ik was zelf een van de opzeggers, en dat voelde als een autonome keuze, een stap weg van wat ik niet meer wilde, in de richting van (hopelijk) iets beters. Je brengt de praktische omstandigheden van je bestaan meer in overeenstemming met hoe je denkt dat het leven hoort te zijn – zoiets. Great slaat niet alleen op het massale, maar ook op de sprong in het diepe.
Het gekke is dat het woord resignation ook het laatste stadium van acceptatie aanduidt, van iets waar je niet om gevraagd hebt en waar je uiteindelijk in berust. Je legt niet je functie neer – eventueel met een juichfilmpje op TikTok –, maar eerder jezelf. Bijvoorbeeld bij het feit dat er nu eenmaal gewerkt moet worden, bij een onontkoombare nieuwe technologie, bij klimaatverandering: niets aan te doen, het zij zo.
Even tussendoor… Meer columns lezen van Miriam Rasch? Schrijf je in voor de gratis nieuwsbrief:
Meld u aan voor onze nieuwsbrief
Het punt met het klimaat is dat je er wel gelaten over kunt doen, maar dat niemand daar iets aan heeft. Dit jaar dacht ik dan ook een andere vorm van resignatie te zien, in het standvastig bezet houden door klimaatactivisten van een stuk weg in Den Haag.
Zij leggen zich niet neer bij de feiten, maar op het asfalt. Met hun geduld en een soort irrationaliteit, onverschillig voor de gevolgen, lijken ze op religieuze resignanten. Dag na dag op het asfalt de tijd beiden is een overgave aan een hoger doel. Een garantie dat dat doel bereikt wordt is er niet, maar ook zonder die garantie moet het.
Het zegt, naar Roel Bentz van den Berg: als dit niet verandert, neem ik ontslag bij het leven. Ik leg me er niet bij neer.
Miriam Rasch is essayist en filosoof en verbonden aan de Willem de Kooning Academie.
