Filosofie is ook makkelijker als je leest. Goed leest. Filosofische bronteksten zijn niet altijd even makkelijk te begrijpen. Daarom helpen we je in een close reading op weg met extra context en commentaar bij deze tekst van Aristoteles over het ding van de bol.
Wat ik bedoel is dat brons rond maken niet bestaat in het maken van rondheid of van een bol, maar in het maken van iets anders, dat wil zeggen van deze vorm in iets anders. Want wie die vorm zou maken, moet die vanuit iets anders maken*1 (daarvan zijn we uitgegaan). Maakt hij bijvoorbeeld een bronzen bol, dan doet hij dat op zo’n manier dat hij vanuit het dit-hier*2 dat het brons is, het dit-hier maakt dat de bol is. Als hij ook dit laatste moest maken, dan zal dat in dezelfde zin zijn en doet zich dus een oneindige reeks voor van ontstaan op ontstaan op ontstaan. (…)
Als er hoe dan ook een ontstaan is van het zijn van een bol, moet er iets vanuit iets ontstaan. Datgene wat ontstaat, moet telkens deelbaar zijn, en is een dit-hier in een dit-hier, ik bedoel het is enerzijds materie en anderzijds vorm*3. (…)
Dan is het de vraag of er een bol is naast die concrete bollen, of een huis naast de huizen van steen*4? Of zou er in dat geval niet eens een dit-iets-hier kunnen ontstaan? Het is eerder zo dat ‘bol’, ‘huis’ enzovoort een bepaalde hoedanigheid betekenen, en niet een dit-hier zijn*5, dat wil zeggen iets dat welbepaald is. Maar we maken, of verwekken, vanuit een dit-hier iets met een bepaalde hoedanigheid, waarbij dat, zodra het voortgebracht is, een dit-hier met die hoedanigheid is.
Uit: Aristoteles, Metafysica, vert. Ben Schomakers, Klement, 2018.
