We leven in een tijdperk van necrokapitalisme, zegt de Italiaanse denker Franco ‘Bifo’ Berardi, een morbide vorm van een ongebreidelde vrijemarktkapitalisme. Maar er is een alternatief.
Terwijl Franco Berardi — ‘zeg maar Bifo’ — en ik naar een geschikte plek voor een gesprek zoeken, klinkt de buzz van hotelgangers die druk in de weer zijn met hun mobiele telefoons of naar het scherm van een laptop staren.
Opmerkelijk om hem daar, in de lobby van het Hilton Hotel in Amsterdam, te ontmoeten. Voor de Italiaanse filosoof is dit soort plekken emblematisch voor onze hedendaagse samenleving, waarin mensen als losse atomen een groot deel van de tijd virtueel contact hebben met de wereld buiten de fysieke plek waar ze zich bevinden. ‘Het zijn plekken van crowded solitude’, zegt Berardi, docent geschiedenis van de media aan de kunstacademie in Milaan.
Tekst loopt door onder afbeelding
Fotografie: Bram Budel
Het verlies van contact met de wereld is volgens Berardi niet alleen het gevolg van de toenemende digitalisering. De smartphones versterken alleen maar de ontwortelende krachten van het kapitalisme, zegt hij ook in zijn laatste in het Nederlands vertaalde boek De dodelijke omhelzing van het kapitalisme. De gevolgen zijn groot: eenzaamheid en een wereldwijde toename van depressie, zelfmoord en zelfmoordaanslagen.
Dit artikel is exclusief voor abonnees