Ludwig Binswanger

Ludwig Binswanger is een Zwitserse psychiater en filosoof. De therapeutische stroming van de existentiële psychologie is grotendeels gefundeerd op het werk van Ludwig Binswanger.

Via zijn vriend Sigmund Freud leert Binswanger de psychoanalyse kennen, die hij al snel toepast op zijn eigen patiënten. Binswanger krijgt echter twijfels bij Freuds theoretische verklaring voor de werking van de therapie. Daarom ontwikkelt hij, na kennismaking met het werk van Husserl en Heidegger, zijn eigen experimentele psychoanalyse, die Ludwig Binswanger Daseinsanalyse noemt.

Meer lezen over Binswanger en andere grote denkers? Schrijf u in voor de gratis nieuwsbrief

In tegenstelling tot Freud denkt Binswanger dat depressie, schizofrenie of andere uitingen van waanzin niet door een lichamelijke afwijking worden veroorzaakt. Hij verzet zich hiermee tegen het idee dat waanzin een ziekte is. De waanzin is volgens Binswanger veeleer een ‘wereldontwerp’: mensen kiezen voor de waanzin als strategie om zich tegen ontwrichtende omstandigheden in hun jeugd te beschermen. Binswanger betoogt dat de therapeut niet alleen aandacht moet besteden aan het trauma zelf, maar ook aan het wereldontwerp dat de patiënt heeft gekozen om zich tegen dat trauma te beschermen.

Gezonde mensen kiezen ook een wereldontwerp, maar bij hen levert dit wereldontwerp eerder voordeel dan schade op. Op latere leeftijd kan echter blijken dat hun gekozen wereldontwerp – wanneer de druk toeneemt – niet meer voldoet, waardoor de mens uit haar sociale verbanden dreigt te vallen. Op zo’n moment herkent de normale persoon zich in de waanzinnige, bij wie het wereldontwerp al op jongere leeftijd niet meer functioneerde. Volgens Binswanger moet de therapeut zich daarom richten op het bijstellen van het wereldontwerp om re-integratie in de samenleving mogelijk te maken.