Maarten Boudry en Jeroen Hopster belichten beurtelings klassieke en eigentijdse denkfouten
Verrassend: weet je wie voor het eerst de link tussen tabak en kanker vaststelde?’ De nazi’s. Zij waren de eersten in de geschiedenis om een rookverbod uit te vaardigen in de publieke ruimte. En daarin hadden de nazi’s gewoon gelijk. Hun Deutsche Physik was knettergek, maar hun epidemiologisch onderzoek naar longkanker bijzonder gründlich. Ze ontdekten zelfs dat passief roken schadelijk was. Na de oorlog hekelden tabaksfirma’s de campagnes tegen roken als ‘nazipraktijken’, maar die firma’s bezondigden zich aan de genetische drogreden.
Die denkfout, een late aanwinst in het arsenaal van de kritische denker, heeft met genetica niets te maken, wel met herkomst of genese. Je begaat de denkfout als je een conclusie over X trekt louter op basis van de afkomst van X. Maar de genetische drogreden is – zoals zovele klassieke drogredenen – minder eenduidig dan ze op het eerste gezicht lijkt. Soms moeten we verwijzen naar de herkomst van X omdat we, bij gebrek aan volledige informatie, een inschatting willen maken over de betrouwbaarheid van X. Of we een kritisch artikel over een nieuwe fossiele vondst serieus nemen of niet, kunnen we nu eenmaal beter inschatten wanneer we weten of een paleontoloog of een creationist de auteur is.
Natuurlijk is het logisch mogelijk dat een creationist met gedegen wetenschappelijk bewijs de datering van een fossiel weerlegt. We leven in een wereld waar van alles logisch mogelijk is, maar niet alles even waarschijnlijk.
Nu bedacht ik een toepassing van de genetische drogreden die wél met genen te maken heeft: het verzet tegen genetisch gemodificeerde organismen (ggo’s).
Nu bedacht ik een toepassing van de genetische drogreden die wél met genen te maken heeft: het verzet tegen genetisch gemodificeerde organismen (ggo’s).
Bij de klassieke veredeling kruist een teler de genen van allerlei verschillende gewassen met elkaar, om zo een interessante eigenschap te verkrijgen, zoals bijvoorbeeld resistentie tegen schimmel.
Ggo-technologie betracht hetzelfde, maar veel gerichter. Ze voegt enkel het gewenste stukje DNA in, bijvoorbeeld uit een wilde variant, zonder andere genetische ballast mee te zeulen.
Beide technieken wijzigen DNA. De ironie is dat voor- en tegenstanders van ggo’s hetzelfde willen bereiken, maar de tegenstanders hun eigen handen op de rug binden. Ze mogen alleen kruisen en selecteren, maar absoluut geen DNA aanraken!
Dat is alsof je een pak speelkaarten net zo lang blijft schudden tot ze in de juiste volgorde liggen, in plaats van ze gewoon handmatig te schikken. Het resultaat is hetzelfde.
Dat is alsof je een pak speelkaarten net zo lang blijft schudden tot ze in de juiste volgorde liggen, in plaats van ze gewoon handmatig te schikken. Het resultaat is hetzelfde.
Ggo-tegenstanders miskennen dat de herkomst van DNA strikt irrelevant is voor zijn effecten op het organisme. Ze begaan dus een genetische drogreden over genen: een denkfout in het kwadraat.
Maarten Boudry en Jeroen Hopster belichten beurtelings klassieke en eigentijdse denkfouten.
