Drie meisjes in schooluniform komen een kamer binnen. Ze zien een postzegelverzameling liggen, bladeren erin. Dan steken ze, na overleg, gegiechel, o’s en ah’s, heel stout de boel in brand. Het filmpje is customer-porn, gemaakt door een bedrijf aan de westkust van de Verenigde Staten. Dat krijgt wel vaker vreemde verzoeken, deinst zelden ergens voor terug. Ook niet als er echte, zeer kostbare postzegels aan te pas komen, verstuurd vanuit Noorwegen, die ook echt in brand gestoken moeten worden (‘De take moet in één keer goed gaan’).
In de podcast The Butterfly Effect figureert een postzegelverzamelaar. Wat aanvankelijk een conventionele podcast lijkt over de veranderingen in de porno-industrie door freeporn, krijgt een boeiende wending als de maker achter de postzegelman aan gaat. Hij wil begrijpen hoe iemand aan een specifieke erotische fantasie komt. Na lang zoeken komen er verlossende antwoorden. De postzegelman verandert van een groezelige pervert prompt in een mens met een moeilijke jeugd vol eenzaamheid en pesten (‘Postzegels? Niet cool!’). De erotische fantasie lijkt een reparatie van een jeugdwond.
In onze fantasie proberen we schaamte en schuld te overwinnen
Michael Bader stelt in zijn boek Arousal: ‘Seksuele fantasieën zijn het sleutelgat waardoor we in staat zijn ons echte zelf te zien.’ We hebben de neiging om erotische fantasieën te pathologiseren als ‘buiten het normale’, maar voor Bader gaat fantasie, datgene wat verlangen opwekt, over veiligheid. Via fantasie proberen we onze schaamte en schuldcomplexen op te lossen. Fantasie is de veilige haven waarin alles goed is en je tijdelijk verlost bent van schaamte. Bader geeft het voorbeeld van Nicole, een vrouw van in de veertig, drie kinderen, overgewicht. Ze wil geen seks meer met haar man Rob, tot zijn verdriet, omdat ze zich schaamt voor haar lichaam. Als Bader haar vraagt naar haar fantasie, blijkt ze zich strippend op een podium uit te kleden en aanbeden te worden door een kluit mannen.
De fantasie is veilig, een manier om de schaamte te overwinnen. Fantasieën worden gevormd door het patroon dat je bij je ouders hebt gezien. Mannen met depressieve moeders fantaseren vaker over seksueel assertieve vrouwen, terwijl ze in het echte leven vaak juist zorgzaam en omzichtig met vrouwen omgaan.
Met Bader in handen bleef ik peinzen over de postzegelman. Laat hij zich niet juist opnieuw vernederen, ook in de fantasie? De postzegelman biedt zelf het inzicht: hij wil bevrijd raken van zijn verzameling, gaan leven. Maar anderen moeten het kostbare goedje in brand steken. De vrouwen nemen het ook voor hem op: aarzelend, half bewonderend vragen ze zich hardop of ze het eigenlijk wel moeten doen, die postzegels in brand steken. Elke keer na het zien van het filmpje lukt het de postzegelman om een tijdje te stoppen met zijn geldverslindende hobby.