Tegen het einde van mijn studie filosofie, begin jaren negentig, slaagde ik erin een felbegeerde beurs te bemachtigen, waarmee ik een tijd op een buitenlandse universiteit naar keuze mocht doorbrengen. Suggesties van vrienden over Freiburg, Bologna of Oxford wuifde ik weg. Het moest de Universität zu Köln worden, waarbij niet zozeer het curriculum maar mijn in Keulen woonachtige Duitse vriendin de doorslag gaf.
Enkele weken na het toekennen van de beurs gebeurde iets wat al langer in de lucht hing. Mijn geliefde verbrak de relatie en ik fietste ontroostbaar naar het kantoor van de universiteit waar ik de beurs weer inleverde, tot verbazing van de secretaresse. ‘Of Keulen of helemaal niks!’, schreeuwde ik van binnen. Jarenlang heb ik mijn impulsieve actie betreurd. Had dit het begin kunnen zijn van een academische loopbaan over de grens?
De laatste Filosofie Magazine van 2018 staat in het teken van spijt. Heeft spijt nut? Moeten we proberen zonder spijt te leven? Nu we allemaal terugkijken op het voorbije jaar komt het begrip waarschijnlijk ook bij u voorbij.
Filosoof en schrijver Joke Hermsen noemt (zie p.18) spijt een drager van de ethiek. Zij prijst de kracht van herinneringen, ook de pijnlijke. Die moeten we met de hulp van onze verbeeldingskracht tot nieuwe verhalen smeden. De dingen die zijn gebeurd zijn soms minder onveranderlijk dan je denkt.
Elders in het blad stelt Sebastien Valkenberg (zie p. 24), geïnspireerd door Nietzsche, dat we een leven moeten leven dat het herhalen waard is, om zo toekomstige spijt voor te zijn.
Mocht ik mijn leven overdoen, dan zou ik de beurs waarschijnlijk weer inleveren. De liefde, hè. Tegelijk raad ik jonge mensen die de kans krijgen aan vooral de grens over te gaan. Ik wens u feestdagen vol zelfinzicht toe en een nieuw jaar dat het herhalen waard is!
Dit artikel is exclusief voor abonnees
