Onderweg naar de Filosofienacht in Groningen stuitte ik op een interessante verdelingsvraag. De trein zou niet verder rijden dan Hoogeveen, en dus bestelde ik samen met een meereizende econoom ter hoogte van Zwolle een taxi. Eenmaal in Hoogeveen had ik een clubje gevonden dat ons gezelschap wilde houden en wilde meebetalen aan het busje. In Groningen aangekomen betaalde de econoom 50 euro, drie vrouwen ieder 20, ik 50 en een vader met twee dochters niets.
Ik had het eerlijk willen oplossen, maar de drie vrouwen voelden zich ernstig tekortgedaan. Waarom moesten zij 20 euro betalen en de vader met de dochters niets? Ik legde uit dat de econoom en ik sowieso 100 euro kwijt zouden zijn geweest, en dat we daarom de vader met dochters, die bij ons in de trein zaten, hadden aangeboden gratis met ons mee te rijden. Het taxibedrijf had echter in plaats van een auto van 100 een busje van 180 euro gestuurd. De chauffeur ging er kennelijk van uit dat er genoeg mensen mee zouden willen. Daarom hadden we aan de menigte op het station gevraagd wie er nog voor 20 euro mee wilde.
Het verhaal overtuigde de vrouwen niet. Ze betaalden weliswaar minder dan de econoom en ik – precies een achtste van de prijs –, maar het was onrechtvaardig dat zij meer betaalden dan de vader met zijn dochters. Hun jaloezie op de vader, die meer geluk had dan zij, was groter dan hun schaamte dat ze minder betaalden dan de man en ik.
Wat maakt dat mensen het gevoel hebben geluk te hebben? Er zijn ten minste twee factoren in het spel: de situatie moet beter zijn dan verwacht (de zon schijnt, terwijl er regen was voorspeld) en de situatie moet voor jou beter uitpakken dan voor anderen. Wat het eerste betreft hadden de vrouwen geluk. Ze hadden verwacht lang op station Hoogeveen te moeten wachten, maar konden meteen meerijden. Wat het tweede betreft hadden zij geluk in vergelijking met de vele anderen die zich op het station hadden verdrongen om met ons mee te rijden. Maar ze hadden de pech dat niet zij, maar de vader met dochters bij ons in de coupé zaten.
Had ik het anders kunnen oplossen? Had ik de vader, die geen 60 euro kon betalen, moeten wegsturen? Had ik ook voor de vrouwen moeten betalen? Of is het een onoplosbaar dilemma, omdat personen die ingeklemd zitten tussen enerzijds mensen met meer geluk dan zijzelf en anderzijds mensen met minder geluk altijd jaloers zullen zijn op de eersten en zich altijd zullen distantiëren van de laatsten? De laatste die uitstapte was de econoom. Hij was ongegeneerd blij dat hij zoveel sneller dan verwacht bij zijn gezin terug was.
Dit artikel is exclusief voor abonnees
Dit artikel op Filosofie.nl is alleen toegankelijk voor abonnees. Met liefde en zorg werken wij iedere dag weer aan de beste verhalen over filosofie. Steun ons door lid te worden voor maar €4,99 per maand.
Log in om als abonnee direct verder te kunnen lezen of sluit een abonnement af.
Op onze website plaatsen we verschillende soorten cookies. Functionele en analytische cookies plaatsen we altijd. Deze zijn noodzakelijk om de website goed te laten werken en het gebruik te kunnen meten. Daarnaast maakt onze website gebruik van cookies die niet noodzakelijk zijn, maar wel nuttig. Zoals cookies waarmee we u persoonlijke en relevante informatie kunnen tonen gebaseerd op uw internetgedrag. En cookies zodat u feedback kan geven over uw gebruikerservaring, video’s kan bekijken en relevante aanbiedingen van Filosofie Magazine kan zien op andere websites. Door op ‘Akkoord’ te klikken gaat u akkoord met het plaatsen van deze cookies.
Wij en een aantal geselecteerde bedrijven hebben toegang tot uw gegevens en gebruiken deze informatie voor de onderstaande doeleinden. Klik op een doel om uw voorkeuren aan te passen en om meer te weten te komen over wie er om uw toestemming vraagt en/of rechtmatig belang claimt om uw gegevens voor dat doel te verwerken. Houd er rekening mee dat wanneer alle doeleinden zijn geweigerd, dit een negatief effect op bepaalde functies van de website kan hebben.
Voor sommige doeleinden kunnen uw persoonsgegevens worden verwerkt op de juridische grond van rechtmatig belang.
Functionele cookies worden gebruikt om de site te doen werken. U kunt ze
daarom niet weigeren. Met deze cookies brengen we ook het algemene
gebruik van onze site in kaart met geanonimiseerde data.
Deze cookies kunnen via onze website worden ingesteld door onze advertentiepartners. Ze kunnen door deze bedrijven worden gebruikt om een profiel samen te stellen over uw interesses en u relevante advertenties op andere sites te tonen. Deze cookies slaan geen directe persoonlijke informatie op, maar zijn gebaseerd op een unieke identificatie van uw browser en internetapparaat. Als u deze cookies weigert, zult u minder gerichte advertenties zien.
Wanneer we content van Facebook, Instagram, Twitter of YouTube integreren in onze artikelen, plaatsen deze partijen cookies om meer te weten te komen over
uw surfgedrag. Meer informatie vind u hierover in het privacy- en
cookiebeleid van deze bedrijven. Indien u deze cookies niet toelaat,
zullen we deze content niet tonen.