Een schatrijke psycholoog heeft een machine ontworpen om intenties aan het licht te brengen. Het apparaat werkt feilloos en heeft alle relevante testen doorstaan. ‘Intenties’ zijn beslissingen die je hebt genomen om iets in de verre of nabije toekomst te doen. Een beslissing is méér dan een verlangen, want je kan wel tegelijk verlangen te roken en verlangen niet te roken, maar je kan niet tegelijk beslissen te roken en beslissen niet te roken.
Dit artikel is exclusief voor abonnees
De schatrijke psycholoog biedt je de volgende deal aan in het belang van de wetenschap. ‘Hier is glas toxine’, begint hij zijn betoog. ‘Als je het drinkt word je enkele uren heel ziek, maar het drankje richt verder geen blijvende schade aan. Als je vannacht om klokslag twaalf uur intendeert om het morgenmiddag te drinken, zal ik op dat moment en onherroepbaar een miljoen euro op je bankrekening storten. Om dat geld te krijgen is het niet noodzakelijk dat je het drankje de volgende dag ook echt drinkt. Het volstaat dat je om middernacht beslist het drankje te drinken. Maar je mag met niemand anders wedden dat je het gaat drinken of iemand anders beloven dat je het gaat drinken. Bovendien moet je beslissen bij volle verstand de toxine op te drinken. Je mag je dus niet voornemen je zelf in een toestand te brengen – bijvoorbeeld door van tevoren flink wat borrels te drinken – waarin je irrationeel handelt. Om het geld te winnen moet je, zonder deze regels te overtreden, vannacht om twaalf uur stipt volledig intenderen toxine te drinken.’
Je denkt bij jezelf dat 1 miljoen euro best opweegt tegen een dagje ziek zijn – je wilt dus best toxine drinken. En dus wil je ook wel intenderen om toxine te drinken. Bedenk bovendien dat je alleen maar hoeft te intenderen om het te drinken. Als je het alleen maar moet intenderen en niet hoeft te drinken, kan je zonder ziek te worden 1 miljoen euro verdienen!
Maar dan schiet je te binnen dat als je vannacht om twaalf uur al van jezelf verwacht dat je de toxine toch niet gaat drinken, je dan op dat moment ook niet kan intenderen om wel toxine te drinken. En dat terwijl je tegelijkertijd sterk verlangt de intentie wel te hebben om toxine te drinken, want het hebben van die intentie is voldoende om je schatrijk te maken! Is het mogelijk die intentie vannacht te vormen, ook al weet je dat je ze niet gaat uitvoeren? Kan je iets intenderen waarvan je weet dat je die intentie niet gaat realiseren?
