De docent heeft net het begrip ‘autonomie’ uitgelegd en vraagt: ‘Welke mensen zijn niet autonoom?’ Een leerling antwoordt: ‘Nou gewoon, wij?’ De docent: ‘Ik wou het niet zeggen, maar jullie hersenen zijn nog niet volgroeid, dus helemaal autonoom zijn jullie inderdaad niet.’ Een andere leerling grijpt haar kans: ‘Maar u toch ook niet? Kijk nou wat u allemaal op het bord heeft geschreven, dat heeft u niet zelf bedacht!’
Goed punt! Wie denkt en handelt er nu echt autonoom? Op donderdag 13 september 2001 zag ik mijn leerlingen voor het eerst na wat nu 9/11 heet. Ik vroeg ze of ze het er gisteren al de hele dag over hadden gehad, of dat we er nog iets mee zouden doen. Tot mijn verbazing hadden mijn collega’s na deze enorme gebeurtenis gewoon hun lesjes afgedraaid.
Gelukkig zijn er genoeg docenten die wel zelf nadenken. Ik kan me bijna geen enkele les meer herinneren, maar wel de geschiedenisles na de val van de Berlijnse muur. De docent liet ons de beelden zien en zei: ‘Dit is een historische gebeurtenis, kijk goed!’ Daarvan heb ik geleerd: je moet wel een plan voor je les hebben, maar je moet daarvan afwijken als er iets gebeurt dat belangrijker is. Dat geldt voor zo’n beetje alles in het leven, maar daar kwam ik later pas achter.
