Home Taal ‘Ik ben echt een mensen-mens’
Taal

‘Ik ben echt een mensen-mens’

Door Elke Wiss op 14 januari 2025

Elke Wiss vragenderwijs
beeld Merlijn Doomernik
Filosofie Magazine FM1 2025 zit schoonheid van binnen buitenkant
01-2025 Filosofie Magazine Lees het magazine
Praktisch filosoof Elke Wiss stelt elke maand vragen bij stellige uitspraken die ze tegenkomt.

Dit artikel krijg je van ons cadeau

Wil je onbeperkt toegang tot de artikelen op Filosofie.nl? Je bent al abonnee vanaf €4,99 per maand. Sluit hier een abonnement af en je hebt direct toegang.

‘Ik ben echt een mensen-mens,’ hoor je mensen vaak trots verklaren. Een fascinerende uitspraak die zichzelf bijna ondermijnt. Want wat zegt het over je opvatting van menselijkheid als je er een aparte categorie van moet maken?

Wie zichzelf een mensen-mens noemt, claimt doorgaans een natuurlijk talent voor menselijk contact. Het suggereert dat je energie haalt uit sociale interactie, dat je anderen goed aanvoelt. Een soort zelfverklaarde eretitel, die vooral op LinkedIn en tijdens sollicitatiegesprekken populair is.

De term ‘mensen-mens’ veronderstelt een bijzondere verbinding met… mensen. Is dat niet een vreemde constructie? Stel je eens voor dat een vis zou zeggen: ‘Ik ben écht een vissen-vis!’

Even tussendoor… Meer columns lezen van Elke Wiss? Schrijf je in voor de gratis nieuwsbrief:

Ontvang wekelijks het laatste filosofienieuws, de beste artikelen en af en toe een aanbieding.

Het woordje ‘echt’ suggereert dat er ook mensen zijn die geen echt ‘mensen-mens’ zijn. Wat zijn die dan? We definiëren onze menselijkheid blijkbaar in gradaties, alsof het een eigenschap is die je in meerdere of mindere mate kunt bezitten.

Er schuilt ook een contradictie in de uitspraak. Door jezelf als ­mensen-mens te bestempelen, plaats je jezelf juist buiten de gewone menselijkheid waarvan je zegt deel uit te maken. Het is als zeggen: ‘Ik ben zó bescheiden.’ Wanneer je dat uitspreekt, verlaat bescheidenheid de kamer. Het woordje ‘echt’ verraadt bovendien een zekere defensiviteit – blijkbaar zijn er ook onechte mensen-mensen?

Misschien verraadt deze uitspraak onbedoeld juist wat we proberen te verhullen: de ongemakkelijke gedachte dat we allemaal gewoon mensen zijn.