Home Het Experiment: Zit voetbaltechniek in je hoofd?

Het Experiment: Zit voetbaltechniek in je hoofd?

Door Carolien van Welij op 25 augustus 2016

Het Experiment: Zit voetbaltechniek in je hoofd?
Cover van 09-2016
09-2016 Filosofie Magazine Lees het magazine

Hersenen sturen de spieren aan, en zo kun je bewegen – zegt de bewegingsleer. Hoe verhouden lichaam en brein zich tot elkaar?

‘Het is niet het brein dat de beweging aanstuurt’, stelt filosoof Aldo Houterman, die onderzoek doet naar sport, lichaam en brein. ‘Een rennende kip zonder kop is niet de uitzondering, maar zegt juist veel over hoe een lichaam zichzelf organiseert en kan bewegen. Als we niets meer zijn dan ons brein, dan verwacht je bij Neymar méér hersenactiviteit bij zo’n enkelbeweging; bij hem is die beweging immers gedistingeerd.’

‘Dit experiment laat zien dat het brein geen centraal controleorgaan over onze bewegingen is. Het lichaam beweegt vanzelf al en het brein coördineert dat. De hersenactiviteit is een resonantie, geen aansturing. Een beginner heeft nog veel hoofdelijke capaciteit nodig voor een specifieke enkelbeweging. Maar bij een expert gaan de spieren, pezen en het skelet zich naar die beweging vormen. Voordat je bedenkt dat je een bepaalde beweging wilt maken, oriënteert het lichaam zich al op zijn omgeving en bereidt het de beweging voor. Filosoof Merleau-Ponty noemt dat “prereflectief gedrag” en benadrukt dat we niet alleen een lichaam hebben, maar een lichaam zijn.’ 

‘Het idee dat ons gedrag aansturing en controle van bovenaf nodig heeft, is hardnekkig. Dat zie je ook terug in organisatiekunde. Maar net zoals een lichaam niet één centrale controleur nodig heeft, heeft een organisatie die evenmin. Leiderschap kun je spreiden. Ik zie dat voor me als een peloton in een wielerwedstrijd: zonder centrale controle kan dat perfect reageren op de continu veranderende omstandigheden.’
 

Experiment

Op de hersenscans van profvoetballer Pablo Neymar is substantieel minder hersenactiviteit te zien bij een specifieke enkelbeweging dan bij amateurvoetballers of zwemmers.
 

Dit artikel is exclusief voor abonnees

Dit artikel op Filosofie.nl is alleen toegankelijk voor abonnees. Met liefde en zorg werken wij iedere dag weer aan de beste verhalen over filosofie. Steun ons door lid te worden voor maar €4,99 per maand. Log in om als abonnee direct verder te kunnen lezen of sluit een abonnement af.
Geen abonnee? Bekijk de abonnementen Log in als abonnee