‘Misschien is het niet een kwestie van óf technologie óf terug naar het land. Misschien is de grootste uitdaging wel om het verlangen naar één duidelijke waarheid los te laten – en om te leren leven met complexiteit, met tegenstrijdigheden, met het zoeken naar verbinding tussen natuur, mens en toekomst, voorbij eenvoudige binaire schema’s.’
Met deze oproep tot genuanceerd denken besluiten filosofiedocenten Rick Berends en Laurens van der Goot hun leerboek Aarde aan de mens. Deze publicatie bereidt havo-5-leerlingen voor op het eindexamen filosofie, dat draait om de verhouding tussen dier, natuur en mens. Eerder dit jaar verscheen onder de titel Dier, natuur en mens al een andere uitwerking van deze materie door Dyane Til en Marloes Boere, die moeiteloos door het grote publiek gelezen kan worden. Berends en Van der Goot maken deze vertaalslag niet, maar houden zich strikt aan de uitwerking van de eindtermen en de door de overheid vastgestelde vragen die havo-5-leerlingen moeten kunnen beantwoorden. En dat is een uitstekend besluit.
Voor het eerst in de geschiedenis van het havo-eindexamen filosofie valt er voor de docent daadwerkelijk iets te kiezen. Heb je een klas die graag de bredere discussie opzoekt en zich het filosofisch begrippenapparaat relatief makkelijk eigen maakt, dan sluit Dier, natuur en mens goed aan. Voor degenen die zich liever toeleggen op een intensieve training van de voor de havoleerling even kakelverse als – laten we wel wezen – uitdagende stof is Aarde aan de mens een sterke keuze. Dankzij de heldere uitleg van de eindtermen, de controle- en verwerkingsvragen, verbredende kijk- en leestips alsmede een uitputtende literatuurlijst vergroot de gemotiveerde leerling zijn kans op een succesvol eindexamen.
Dat Aarde aan de mens een echt boek van en voor filosofiedocenten is, blijkt uit de manier waarop Berends en Van der Goot aansluiten bij de belevingswereld van de leerling: ‘In The lion king gedragen dieren zich als mensen: ze spreken, maken keuzes en denken na over goed en kwaad. Wat zou Aristoteles hiervan vinden?’ Deze vraag daagt de leerling direct uit om populaire cultuur genuanceerd met aristoteliaanse diepgang te verbinden. Weet jij het antwoord?
Aarde aan de mens. Dierethiek en milieufilosofie
Rick Berends en Laurens van der Goot
Lambo
146 blz.
€ 36,80
