In Rotterdam is een dubbelportret onthuld van de Perzische dichter en de Nederlandse filosoof – in werkelijkheid hebben ze elkaar nooit ontmoet.
‘Historisch gezien is het volslagen absurd om Mevlana Rumi en Erasmus samen af te beelden’, zegt Caro van der Pluim, van het Centrum beeldende kunst Rotterdam. Zij gaf de opdracht voor de op 10 juli in de Rotterdamse Erasmusstraat onthulde muurschildering van de twee denkers. ‘Maar hun dubbelportret past heel goed in het Rotterdamse verlangen van vreedzame integratie. Het is het startsein voor de herinrichting van de Erasmusbuurt.’
Op de muurschildering, gemaakt door de Iraanse kunstenaar Ahmad Haraji, staan Erasmus en Rumi samen afgebeeld. Erasmus ziet eruit zoals we hem kennen van Holbeins portret. Voor het uiterlijk van Mevlana Rumi had kunstenaar Haraji geen voorbeelden. Rumi werd tijdens zijn leven niet geportretteerd. Daarom schilderde Haraji zichzelf: ‘De schetsen waren eerst aan buurtbewoners voorgelegd. Maar die stemden niet in met het eerste portret dat ik van Rumi maakte. Toen heb ik mezelf geschilderd met de traditionele tulband en kleding van Rumi. Dat viel wel in de smaak.’
Mevlana Rumi (1207-1273) leefde in de dertiende eeuw in Turkije en was een dichter van Perzische afkomst. Hij heeft dus niets te maken met Erasmus (1466-1536) die eeuwen later leefde. ‘Behalve dan dat beide denkers verdraagzaamheid hoog in het vaandel hadden staan’, zegt Van der Pluim.
In de Turkse gemeenschap is Mevlana Rumi erg belangrijk. Haraji: ‘Rumi zei dat liefde als basis voor de wereld moet gelden. Hij heeft de vreedzaamste interpretatie van de islam. Ik vind het belangrijk dat deze kant van de islam ook wordt belicht. Op het schilderij heb ik een dichtregel van Mevlana Rumi gezet: “Wij komen om te verenigen niet om te scheiden.”’
De twee iconen moeten de Rotterdammers van de noodzaak van verdraagzaamheid overtuigen. Volgens Van der Pluim is Rumi daar beter toe in staat: ‘Die was veel aardiger dan Erasmus.’
Thomas Rietstra
De muurschildering van Erasmus en Rumi in de Rotterdamse Erasmusstraat.
Foto’s Centrum Beeldende Kunst Rotterdam
