Home Deze videogames hebben een filosofisch karakter

Deze videogames hebben een filosofisch karakter

Door Brechtje van Dam op 31 oktober 2019

Deze videogames hebben een filosofisch karakter

Videogames zijn al lang niet meer uitsluitend populair onder een selecte groep jongeren. Inmiddels dompelen velen zich graag onder in een virtuele wereld. En er zijn volop videogames met een sterk filosofisch karakter.
 

Walden, a game

In 1845 ging de filosoof Henry David Thoreau in ballingschap. Hij verbleef twee jaar in de bossen aan de oever van Walden Pond in de buurt van Boston. In de wildernis bouwde hij zijn eigen hut en hield hij zich in leven met vis en wilde bessen. Zijn beroemde werk Walden staat vol met natuurobservaties en filosofische bedenkingen uit deze periode en inspireerden generaties natuurliefhebbers en filosofen.

Op basis van Thoreaus ervaringen in de natuur verscheen het spel Walden, a game. Dit videospel geeft je de kans in de huid van Thoreau te kruipen. Je doel: omgaan met eenzaamheid en stilte, terwijl je Thoreau in leven probeert te houden en inspiratie probeert te vinden door dingen te doen. Je kunt hout hakken en vissen maar ook een boek lezen of notities maken. Je kunt niet winnen of verliezen, je leeft simpelweg door Thoreau.

The Outer Worlds

Het recent verschenen spel The Outer Worlds laat je in de huid kruipen van een ruimtekolonist die tientallen jaren bevroren is geweest. Wanneer je door een maffe professor gered wordt uit je bevroren toestand kom je terecht in een sterrenstelsel met verschillende planeten die gekoloniseerd zijn door de mens.
The Outer Worlds is een role playing game (RPG) en biedt je de kans om je eigen personage samen te stellen. Je kunt er bijvoorbeeld voor kiezen om uit te blinken in dialogen door je charme te verhogen. Of je richt je op wetenschappelijke capaciteiten en vormt een personage dat goed is in het ontwerpen en bouwen van allerlei attributen.
 

Het fascinerende aan The Outer Worlds is de mogelijkheid om je eigen keuzes te maken in de gang van zaken van het spel. Help jij de rebellen op planeet Terra 2 hun energievoorziening in stand te houden of kies je ervoor de nabije grote stad van stroom te voorzien, ten koste van de rebellen? Stimuleer je jouw crewlid Parvati om de liefde achterna te reizen, met alle risico’s van dien, of gebied je haar gewoon door te gaan met haar dagelijkse werk? The Outer Worlds geeft je enorme keuzevrijheid maar dwingt je ook te leven met de consequenties, zoals het verlies van een vriendschap of zelfs ballingschap.

Er zijn meer spellen gebaseerd op dit principe van morele dilemma’s en keuzes, zoals de Fallout reeks, Mass Effect en Life is Strange.
 

Bioshock

Waar The Outer Worlds de speler filosofische vragen voorschotelt, is het spel Bioshock in zijn geheel gebaseerd op filosofisch gedachtengoed, specifiek dat van de Russisch-Amerikaanse filosoof Ayn Rand. ‘Objectivisme’ is de leidraad in haar leven en werk. Dat betekent dat egoïsme een morele deugd is terwijl altruïsme een mens volgens Rand passief maakt. 
 

In haar succesvolle roman Atlas Shrugged vertelt Ayn Rand over Galt’s Gulch, een geheime enclave waar wordt geleefd volgens de principes van het objectivisme. De videogame Bioshock speelt zich af in Rapture, een stad op de bodem van de oceaan die een weerspiegeling vormt van Galt’s Gulch. Beide gemeenschappen zijn gebaseerd op vrijheid en eigenbelang, kapitalisme en een beperkte overheid.

In de fictieve stad in het spel Bioshock zien we de teloorgang van de gemeenschap. Als speler ervaar je hoe egoïsme en afkeer van altruïsme Rapture ten gronde hebben gebracht. De utopische wereld die Ayn Rand beschrijft in Atlas Shrugged is volgens de maker van Bioshock dan ook onwenselijk.
 

The Legend of Zelda: Ocarina of Time

The Legend of Zelda is een reeks, bestaande uit meerdere games die al sinds de jaren 80 worden ontwikkeld. Misschien wel de meest revolutionaire is The Legend of Zelda: Ocarina of Time.

Tijd speelt een belangrijke rol in Ocarina of Time. In het spel wissel je tussen een volwassen versie en een kind-versie van protagonist Link. Je keuzes in het verleden beïnvloeden de toekomst, en andersom. Zo leer je bijvoorbeeld als volwassen Link een liedje te spelen van een man die je tegenkomt in een windmolen. Hij vertelt je dat hij het lied zeven jaar eerder leerde van een jongeman genaamd Link. Hierna is het de taak van de speler om terug in de tijd te gaan en de man het liedje te leren als de jonge versie van Link.
 

Dit veroorzaakt een paradoxale situatie zonder einde, want waar komt het origineel van het lied vandaan? Ocarina of Time dwingt de speler het concept van tijd onder de loep te nemen en ermee te spelen.
 

Dit artikel is exclusief voor abonnees

Dit artikel op Filosofie.nl is alleen toegankelijk voor abonnees. Met liefde en zorg werken wij iedere dag weer aan de beste verhalen over filosofie. Steun ons door lid te worden voor maar €4,99 per maand. Log in om als abonnee direct verder te kunnen lezen of sluit een abonnement af.