Home Praktische filosofie Denkhouding: onderzoek begrippen
Praktische filosofie

Denkhouding: onderzoek begrippen

Door Eva-Anne Le Coultre op 7 april 2025

Denkhouding
beeld Nick Groenewold
Filosofie Magazine 4 2025 Is egoïsme wel zo egoïstisch
04-2025 Filosofie Magazine Lees het magazine
Denken kan op veel manieren. Filosofiedocent Eva-Anne Le Coultre vraagt zich af welke houding echt iets oplevert. Dit keer: onderzoek begrippen.

Volgens Ludwig Wittgenstein zijn de meeste filosofische problemen taalproblemen. Taal is cruciaal voor helder denken. Maar hoe weet je of de ander hetzelfde denkt bij een woord als jij? Je weet ook niet of een ander de kleur groen ziet zoals jij die ziet, dus hoe weet je dan of de ander zich hetzelfde voorstelt bij woorden als ‘vriendschap’, ‘schoonheid’ of ‘eerlijkheid’?

Dit artikel is exclusief voor abonnees

Dit artikel op Filosofie.nl is alleen toegankelijk voor abonnees. Met liefde en zorg werken wij iedere dag weer aan de beste verhalen over filosofie. Steun ons door lid te worden voor maar €4,99 per maand. Log in om als abonnee direct verder te kunnen lezen of sluit een abonnement af.
Geen abonnee? Bekijk de abonnementen Log in als abonnee

Daarom is het altijd handig om een filosofisch gesprek te beginnen met: ‘Wat versta jij onder het begrip X?’ Als er bijvoorbeeld beweerd wordt dat kunstmatige intelligentie net zo creatief kan zijn als mensen, is de eerste vraag om te stellen: ‘Wat bedoel je met creatief?’ Dan volgt met een beetje goede wil een gezamenlijk onderzoek naar het begrip creativiteit.

Begrippen onderzoeken is ook een belangrijke vaardigheid om politieke spelletjes te ontmaskeren. Het framen van begrippen is immers een veelgebruikte tactiek in de politiek. Denk aan verwoordingen als ‘asielcrisis’ en ‘linkse hobby’s’. Manipuleren met taal kan natuurlijk ook in het dagelijks leven, bijvoorbeeld door te strooien met ingewikkelde begrippen om de ander te imponeren. De beste remedie is simpelweg antwoorden met: ‘Wat bedoel je precies met X?’