De mens is in rap tempo bezig de aarde te verwoesten. Dit zie je volgens de Franse techniekfilosoof Bernard Stiegler niet alleen terug in de klimaatverandering, maar ook in de Brexit en het overvloedige kapitalisme.
‘Het evenwicht dat altijd heerste op aarde, gaat verloren. De mens is een roofdier geworden, dat ook zichzelf kan vernietigen. De mens is een probleem voor de mens geworden: hij vernietigt de voorwaarden voor zijn eigen bestaan.’
De relatie tussen de mens en de wereld is aan het veranderen. We kunnen niet meer voorspellen wat de volgende veranderingen zijn, wat anticipatie op de toekomst onmogelijk maakt. Een gevolg hiervan is dat de mens niet meer investeert op een duurzame manier, waardoor het leven stagneert. Sociale media werken deze veranderingen in de hand: we mogen onszelf niet eens meer in een toekomstbeeld plaatsen, die taak hebben zij volledig overgenomen.
‘Facebook en Google sturen onze verlangens, door te wijzen op de producten die we zouden willen kopen, door suggesties te doen voor virtuele vriendschappen. Ze voorkomen dat we onszelf in de toekomst projecteren, omdat die technologie dat al voor ons doet. Dat leidt tot een gevoel van vervreemding van jezelf, tot een nihilisme waarin niets meer van waarde is omdat ze door een algoritme voor ons berekenen wat ons verlangen zou zijn.’
Ondanks zijn pessimisme gelooft Stiegler toch in een betere toekomst. Lees over zijn toekomstideaal in het artikel De mens is een probleem voor de mens geworden in Filosofie Magazine of online (volledig toegankelijk voor leden).
Dit artikel is exclusief voor abonnees
