Is de wetenschappelijke zoektocht naar onsterfelijkheid eigenlijk een vorm van religieus escapisme? Twee laboratoriummuizen zijn het er nog niet over eens.
Laboratorium voor onsterfelijkheidsonderzoek, nacht. In twee glazen bakken rennen de grijze muizen Henry en William in hun loopradjes in een verlaten laboratorium waar verjongingsexperimenten worden gedaan.
Henry
Ik tintel van de energie. Ik voel me vandaag stukken jonger dan gisteren.
William
Dat komt door al die rotzooi die ze in ons spuiten.
Henry
Wat hebben wij toch een mazzel. Misschien ben ik op een dag zo jong dat ik opnieuw geboren word.
William
Je wordt misschien wel jonger, maar niet slimmer. Ze zeggen dat wijsheid met de jaren komt. Misschien neemt de wijsheid ook weer af als je er jaren bij krijgt zonder ze te verdienen.
Henry
Wat ben jij toch een zeikerd. Hoe kun je toch zo negatief zijn, terwijl we hier elke dag de vooruitgang aan den lijve ondervinden? Wij zijn de frontsoldaten in de oorlog tegen de dood. Op een dag zullen wij zegevieren!
William
Jij wordt niet alleen elke dag jonger, maar ook elke dag enger. Dat is het grootste probleem van deze hele experimentele poppenkast. Zelfs als ze dat spul dat bij ons lijkt te werken straks bij mensen gaan toepassen – en God weet dat ze het gaan doen – zullen de mensen er niet op vooruitgaan. Technisch kunnen ze aardig sleutelen, maar moreel gezien blijven het stakkers. Alleen al in de afgelopen eeuw hebben ze twee wereldoorlogen gevoerd. Onder het communisme en het nazisme hebben mensen elkaar bestreden zoals ze óns meestal bestrijden. Denk je echt dat dit verandert als ze nog langer kunnen leven? Geloven in onsterfelijkheid is net zo idioot als geloven in vooruitgang.
Henry
Maar de mens gaat keihard vooruit! Goed, er waren wat oorlogen, maar er zijn nu ook mensenrechten, en vrouwen mogen stemmen en misschien zijn er binnenkort ook wel muizenrechten – daar wordt over gepraat.
William
Kijk nou eens hoe we erbij lopen, malloot. Oom Herman hebben ze een oor aangenaaid. Van hem hebben we nooit meer iets gehoord. En jij stuitert nu wel als een jonge halfgod in je radje, maar morgen ben je misschien ineens dood omdat er toch een onverwacht bijeffect optreedt.
Henry
(Hijgt) Waar gehakt wordt, vallen spaanders. Grootse strijd vraagt om grootse offers!
William
(Verlaat zijn radje en gaat zitten) Misschien moet jij ook even pauze nemen, je loopt al de hele nacht te rennen. Wat probeer jij eigenlijk te bewijzen? Die grootse daden van jou onthullen wat hier werkelijk speelt: een religieus verlangen. Alleen is het dankzij de wetenschappelijke revolutie getransformeerd tot een afzichtelijk gedrocht, nog onwaarachtiger dan de lariekoek van de kerk.
Henry
(Rent door) Sorry hoor, ik kan je even niet meer volgen. Ik ben een beetje dizzy.
William
Toen de mensen nog in God geloofden, hadden ze doorgaans een realistischer mensbeeld. Ze erkenden tenminste dat mensen doorgaans nogal gebrekkig in elkaar steken. Doodgaan bood verlossing uit het aardse tranendal.
Maar toen kwam Darwin langs en was die verlossing ineens niet meer mogelijk. Ze zijn nog steeds van de klap aan het bijkomen dat ze eigenlijk niet meer zijn dan wij muizen. En daarom verzinnen ze weer nieuwe sprookjes. De mens gaat zichzelf technisch verbeteren, en daarmee ook moreel op een hoger plan komen. Laat me niet lachen!
Henry
Ik ben nu ook nog misselijk. Misschien moet ik nog een sprintje trekken, dan wordt het meestal beter.
William
Goed idee, een tandje erbij!
Henry
Jij bent zo cynisch. Je doet alsof de mens zichzelf alleen maar voor de gek houdt. Maar kijk naar ons: wij worden elke dag jonger. Dat is toch een bewijs van progressie?
William
Wij zijn het beste bewijs dat mensen technisch heel inventief zijn, maar dat ze tegelijkertijd geen idee hebben wat ze aan het doen zijn. Het grootste probleem is dat mensen zichzelf veel te slecht begrijpen om zich te kunnen verbeteren. Ze hebben een veel te naïeve kijk op hun eigen psychologie en moraal. Freud wist al dat we geweld, agressie en wreedheid nooit kunnen uitbannen.
Henry
(Hijgt nog zwaarder) Freud? Die is toch achterhaald door de wetenschap?
William
Dat zal best, maar dat geldt niet voor zijn conclusie dat er geen troost bestaat voor de mens. Het hoogste wat een mens kan bereiken is een moedig leven leiden, zonder dat onnozele geloof in vooruitgang. En zonder te willen ontsnappen aan de onafwendbare dood.
Dit artikel is exclusief voor abonnees
