Jessica Stern is een van de meest vooraanstaande experts op het gebied van terrorisme en jihad. Onlangs schreef ze IS. Staat van terreur. ‘De IS-strijders laten zich door Thanatos leiden, niet door Eros.’ 

Wat kan ik weten?
‘De mens kan wreed zijn. Empathie, je inleven in de ander, is het tegengif tegen die wreedheid. Aan het einde van de achttiende eeuw nam de geïnstitutionaliseerde wreedheid in het Westen af. De humanitaire revolutie in die eeuw leidde tot een groeiend respect voor het menselijk leven. Deze revolutie kun je toeschrijven aan toenemende geletterdheid, want wanneer mensen lezen, leren ze mee te voelen met anderen buiten hun familie, stam of natie.

Empathie kan ook afnemen, bijvoorbeeld wanneer iemand te vaak doodsangsten uitstaat, te vaak slachtoffer is geweest van geweld of zelf vaak geweld heeft gepleegd. IS gebruikt regelmatige blootstelling aan geweld als techniek om het vermogen tot empathie onder haar volgelingen uit te hollen. Op de scholen die IS heeft opgericht in het kalifaat krijgen kinderen, naast lessen in de sharia, les in onthoofden; ze oefenen op poppen met blond haar. Ze kiezen niet voor onthoofdingen – zoals vroeger bij de guillotine – om een executie zo pijnloos mogelijk te laten verlopen, ze gebruiken bijvoorbeeld botte messen om de pijn te vergoten. De IS-strijders laten zich door Thanatos leiden, niet door Eros. Ze houden van de dood, zoals Bin Laden dat ook verwoordde: “We love death more than you love life.”’