Eenzaamheid is een typische aandoening van deze tijd. Door het moderne individualisme zijn we alleen nog maar met onszelf bezig. Sociale media doen vermoeden dat we socialer zijn geworden, maar zorgen er juist voor dat werkelijk diepgaande verbindingen steeds schaarser worden. Toch? Allemaal onzin, volgens de Noorse filosoof Lars Svendsen.
‘Alle aannames die ik had over eenzaamheid bleken niet te kloppen. Er is helemaal geen toename van eenzaamheid, alleen de aandacht ervoor is toegenomen. Mensen die regelmatig op sociale media zitten, zijn offline vaak ook heel sociaal. En in meer individualistische landen – zoals de Scandinavische – zijn helemaal niet de hoogste eenzaamheidscijfers te vinden.’
Er is dus geen toename van eenzaamheid, maar de reden waarom we ons vaak eenzaam voelen is wel veranderd volgens Svendsen.
‘We plannen onze vrije tijd bomvol feestjes en andere afspraken. Doordat we zo ontzettend sociaal zijn, voelen we ons zonder anderen veel sneller eenzaam dan een paar decennia geleden. Dus is er sprake van meer eenzaamheid de afgelopen jaren? Nee, de grafieken staan vol horizontale lijnen. Maar er lijkt wel sprake te zijn van een verschuiving in de oorzaak ervan: we voelen ons niet eenzaam omdat we regelmatig alleen zijn, we voelen ons eenzaam omdat we zo hypersociaal zijn geworden.’
Bij eenzaamheid gaat het altijd om een verlangen naar verbinding met anderen dat niet vervuld wordt. Toch onderscheid Svendsen drie verschillende vormen: chronische, situatieafhankelijke en kortdurende eenzaamheid.