Du musst dein Leben ändern (je moet je leven veranderen) is de slotregel van een beroemd gedicht van Rainer Maria Rilke. De dichter bezong in het sonnet de schoonheid van een volmaakt beeldhouwwerk. De dwingende kracht van die perfecte torso doet volgens Rilke een sterk appèl op de toeschouwer: zo kun je niet verder leven.
Peter Sloterdijk leende deze regel als titel voor zijn nieuwste boek. In Je moet je leven veranderen laat Sloterdijk zien dat de mens een wezen is dat voortdurend bezig is met training en oefening; dat zichzelf vormt en opvoedt. Een ‘halffabrikaat’: bij geboorte niet meer dan grondstof voor verbetering.
En, een vraag die Sloterdijk overigens al eerder opwierp, waarom zouden we in het streven naar een beter mens niet ook technologische middelen inzetten? Deze vorm van mensverbetering is deze maand het thema van Filosofie Magazine. In een interview noemt ethicus John Harris het zelfs onze morele plicht om onszelf met alle beschikbare middelen te verbeteren. (p.30)
Ook de filosofie van Nietzsche heeft een sterk activistische inzet en roept op jezelf ter hand te nemen. Ontworstel je aan de massa, ontwikkel jezelf, word een vrije geest… Vanaf pagina 44 schetst Joep Dohmen Nietzsches weg van karakterloze mens tot vrije geest. Met een stijlvol karakter word je niet geboren, aldus Nietzsche, dat ontwikkel je ‘met veel langdurig oefenen en dagelijks werk’.
Dit artikel is exclusief voor abonnees
