Seks, dromen en doodgaan – in de slaapkamer komen de meest persoonlijke gebeurtenissen samen. Een bundel filosofische teksten over deze geheime ruimte.
Dit artikel is exclusief voor abonnees
‘Er zijn weinig dingen die zo slecht samengaan met seks als denken’, schrijft Alain de Botton. Hij illustreert dat vertederend door te stellen dat een filosoof in de slaapkamer net zo’n lachwekkende figuur is als de filosoof in de nachtclub. De woorden van De Botton staan in de bloemlezing Sartre en De Beauvoir in een twijfelaar. Filosofie voor in de slaapkamer, samengesteld door Coen Simon. Alle persoonlijke geheimen lijken in de slaapkamer hun oorsprong te hebben, zegt Simon in zijn inleiding. Het is ook een ruimte om afstand te nemen van de wereld en na te denken, een ideale plaats om te filosoferen.
Uiteraard komen Sartre en De Beauvoir aan bod; hun namen staan in de titel van het boekje. In de intimiteit van een twijfelaar van een Parijs hotel vousvoyeren de existentialistische denkers elkaar, met Célines Reis naar het einde van de nacht op het kastje. Sartre: ‘Als schrijver moest ik, later, amoureuze betrekkingen onderhouden met hele stoeten vrouwen, met brandende hartstochten enzovoorts. Dat kwam door de boeken die aan de grote schrijvers waren gewijd.’ Als De Beauvoir informeert naar zijn beperkte vitaliteit – ‘dat u zelfs bij het zwemmen bang was vermoeid te raken’ –, antwoordt Sartre: ‘Ik was niet bang vermoeid te raken, ik werd moe.’
De teksten in de bloemlezing lijken soms nogal willekeurig gekozen. Ze gaan over dromen (dat doe je inderdaad doorgaans in de slaapkamer) en over overlijden (ook een gebeurtenis die vaak plaatsvindt in de slaapkamer). Maar waarom de passage van Schopenhauer over vrouwen?
Kennis & liefde
Ondanks de willekeur is de bloemlezing vaak interessant en ook amusant. Lees de juweeltjes van Camus over het don juanisme of Plato over het verband tussen kennis en liefde. Plato voert Socrates op, die zijn toehoorders uitlegt: eerst word je verliefd op een lichaam. Vervolgens ontdek je de verwantschap van dat lichaam met andere lichamen. ‘Wanneer je dat eenmaal beseft, word je minnaar van alle mooie lichamen en van dat heel hevige verlangen voor één persoon maak je je los, je kijkt erop neer en vindt het onbelangrijk. Vanaf dat moment begin je meer waarde te hechten aan de schoonheid van de geest.’ Hier begint het denken, zou je kunnen zeggen, in de slaapkamer.