Een nieuw museum in Rotterdam wil laten zien wie Erasmus (1466-1536) was, vijfhonderd jaar na diens Lof der Zotheid.
‘We zouden allemaal erasmiaan moeten worden.’, aldus Gré Ploeg, initiatiefnemer en directeur van het Erasmushuis. Het Erasmushuis, gevestigd vlakbij de Laurenskerk waar ooit zijn geboortehuis stond, moet dan ook vooral in een leemte voorzien. ‘In een stad waar zoveel naar Erasmus is vernoemd, is het vreemd dat maar weinig mensen weten wie hij eigenlijk was’, vertelt Ploeg. Geïnteresseerde stadsgenoten of toeristen kunnen een korte documentaire zien. ‘Maar als je in debat wilt over Erasmus kan dat hier ook.’ Het doel van het Erasmushuis is vooral zijn denkbeelden uit te dragen. Buiten enkele portretten en zijn boeken is er niets van hem bewaard gebleven, vertelt Ploeg.
Alhoewel Erasmus zichzelf ‘Roterodamus’ noemde, heeft hij maar drie jaar in de stad gewoond. Hij groeide op in Gouda en vertrok rond zijn dertigste naar Parijs. Sindsdien reisde hij door Europa en beschouwde zichzelf als wereldburger. Zijn beroemdste werk, Lof der zotheid, schrijft hij onderweg op een reis van Italië naar Engeland in 1509. Hij bezoekt daar zijn vriend Thomas More, aan wie hij dit ‘amusementswerkje’ opdraagt. Hij steekt daarin de draak met de protserigheid van de Katholieke kerk. Ploeg: ‘In een tijd dat dat nog je hoofd kon kosten. Daarom dat hij steeds ‘de zot’ de kritiek laat uitspreken, zodat zijn woorden hem niet konden worden aangerekend.’ Naast scherp criticus was Erasmus vooral een humanist. Hij pleitte voor vrede tussen verschillende religieuze stromingen. Men moet zich richten op de innerlijke waarden van het geloof in plaats van religieuze uiterlijkheden. Hij ging uit van het goede in de mens en vond opvoeding en educatie belangrijke voorwaarden zodat de mens zich kan ontplooien.
Marjolein Wegman
Het Erasmushuis is te bezichtigen aan het Grotekerkplein 5, Rotterdam. Toegang gratis. Meer informatie op www.erasmushuisrotterdam.nl
