Spinoza en Erasmus staan op de nominatielijst met ‘Grootste Nederlanders aller tijden’. Ook schrijfster Belle van Zuylen is van de partij – zij werd later, met extra publieksstemmen, aan de lijst toegevoegd.
De filosofen moeten de strijd aanbinden met een bont gezelschap: van Marco Borsato tot Bernard Haitink, van Joost van den Vondel tot Godfried Bomans. Los van de bekendheid van zijn naam, maakt Spinoza mogelijk een kans vanwege zijn tegenwoordig oneigentijdse pleidooi voor tolerantie en verdraagzaamheid. Bovendien wordt zijn belangrijkste werk, de Ethica, nog steeds als een indrukwekkend en ambitieus betoog gezien: wie niet zijn begeerten volgt, maar actief zijn vermogens versterkt, luidt de centrale boodschap, zal uiteindelijk tot inzicht komen in de noodzakelijke samenhang der wereld.
Erasmus, Nederlands bekendste humanist, maakt eveneens kans op een hoge notering. Hij staat vooral bekend om zijn boek De Lof der Zotheid, en is, evenals Spinoza, een voorvechter van tolerantie en zachtmoedigheid. Of Belle van Zuylen (1740-1805) veel stemmers trekt, is niet zo zeker: zij is minder bekend dan Spinoza of Erasmus. Van Zuylen verzette zich tegen de vooroordelen van haar stand, was een talentvol schrijfster en had vooruitstrevende ideeën over de opvoeding van de jonge vrouw.
Niels de Rijk
Op 11 oktober zullen de honderd Grootste Nederlanders bekend worden gemaakt tijdens een avondvullende tv-uitzending. Zij zullen in de weken daarna verder strijden om een plek in de Top 10.
Verderop in dit nummer vertelt Leon de Winter wat voor invloed Spinoza heeft gehad op zijn werk en leven.
