Home Het Experiment: Op naar zelfrijdende ethiek

Het Experiment: Op naar zelfrijdende ethiek

Door Carolien van Welij op 01 januari 2019

Het Experiment: Op naar zelfrijdende ethiek
Cover van 01-2019
01-2019 Filosofie magazine Lees het magazine

Als een dodelijk ongeval onvermijdelijk is, wie moet een zelfrijdende auto dan aanrijden: een jong of ouder iemand, een man of een vrouw?


Illustratie: Bas van der Schot

Experiment
Dilemma’s met zelfrijdende auto’s laten zien dat ethische criteria van mensen niet universeel zijn.

‘Kunnen we zelfrijdende auto’s morele keuzes laten maken? En zo ja, hoe?’ vraagt filosoof Naomi Jacobs van de TU Eindhoven. In dit experiment legden onderzoekers morele dilemma’s met een zelfrijdende auto voor aan mensen uit 233 landen. Opvallend is dat de ethische beslissingen cultureel verschillend zijn. Kunnen we zelfrijdende auto’s over de hele wereld dan wel hetzelfde ethische besturingssysteem geven?

Jacobs: ‘Als we nadenken over kunstmatige intelligentie, leven we als ethici met het idee dat we robots en machines een universele morele code kunnen leren. Ik hou me bezig met ethische waarden binnen technologieën die ervoor zorgen dat mensen gezonder gaan leven. Ook ik ga uit van een universeel ethisch kader. Maar zal dat ook universeel bruikbaar zijn? En hoe test ik dat?

De dilemma’s met zelfrijdende auto’s worden hier gepresenteerd als een soort simpele rekensommen – het uitgangspunt is een utilistisch denkkader. Ik werk vanuit een andere ethische benadering, de capability approach, die terug te voeren is op de gedachte dat ieder mens beschikt over menselijke waardigheid. Binnen die benadering zul je ethische vragen nooit in de vorm van dit soort dilemma’s stellen. Toch ben ik erg enthousiast over dit experiment: het heeft wereldwijd een publieke discussie geopend over de vraag of we AI morele keuzes kunnen laten maken. Dat is grote winst.’ 

Dit artikel is exclusief voor abonnees

Dit artikel op Filosofie.nl is alleen toegankelijk voor abonnees. Met liefde en zorg werken wij iedere dag weer aan de beste verhalen over filosofie. Steun ons door lid te worden voor maar €4,99 per maand. Log in om als abonnee direct verder te kunnen lezen of sluit een abonnement af.