Haemin Sunim brak door met de bestseller Dingen die je alleen ziet als je er de tijd voor neemt. Onlangs publiceerde de Koreaanse boeddhistische monnik zijn tweede boek: Houden van dingen die niet perfect zijn, over compassie voor jezelf en anderen.
Tekst loopt door onder afbeelding
Fotografie: Martin Dijkstra
Wat kan ik weten?
‘We kunnen weten dat alles in verbinding met elkaar staat. Vaak vergeten we dat. Neem de kop muntthee die voor me staat. Dat is geen “losse” kop thee, zoals we vaak denken. Het is een object dat afhankelijk is van tal van andere elementen. Als je echt goed naar je kop thee kijkt – wat veel mensen nooit doen – zie je dat vrij snel. Zo zit er water in het theeglas. Dat betekent dat er ook ergens regen moet zijn, en daarom ergens een wolk, die weer bestaat dankzij de zon. Dan zijn er nog de muntplukkers, de verpakkers en de vervoerders. En zonder de ober had deze thee niet voor me gestaan, en die ober had weer niet bestaan zonder zijn ouders… Als je bewust kijkt naar wat er voor je neus staat, zie je dat in elk object veel elementen zitten, die allemaal verbonden zijn.
Dit artikel is exclusief voor abonnees
Wie deze oefening regelmatig doet, ziet steeds beter in dat hij als mens ook verbonden is met alle andere mensen. Nu zien we onszelf vaak ten onrechte als losstaand individu. Daardoor zijn we veelal niet geïnteresseerd in anderen. En in mensen met wie we ons wél verbonden voelen, zijn we ook niet altijd werkelijk geïnteresseerd. Wanneer we denken dat we iemand al kennen, nemen we niet meer de moeite om diegene beter te leren kennen. We menen dan te weten wat iemand ergens van zal vinden of hoe iemand zal reageren. Maar dat weten we helemaal niet. Liefde is een staat van niet-weten en meer willen weten. Denk er daarom eens over na of je het gevoel hebt je geliefden al te kennen. Als dat zo is, zie je hen niet zoals ze nu zijn, maar zie je hen door het prisma van achterhaalde meningen.’
Wat moet ik doen?
‘Aandacht besteden aan de afwezigheid van gedachten, in plaats van aan gedachten. Het zijn namelijk gedachten die je ervan weerhouden om verbinding te zoeken met de wereld om je heen. Je dénkt je geliefden te kennen, waardoor je geen ruimte openhoudt voor veranderingen die zij meemaken. Je dénkt een losstaand individu te zijn, terwijl je in werkelijkheid verbonden bent met iedereen. Op momenten waarop je hoofd even helemaal leeg is, voel je je kalm en fijn. Bijvoorbeeld wanneer je ’s ochtends net wakker wordt na een goede nachtrust. Dat zijn momenten die we moeten koesteren.’
Tekst loopt door onder afbeelding
Fotografie: Martin Dijkstra
Wat mag ik hopen?
‘Hopelijk lukt het om zo’n ervaring van kalmte mee te nemen in de rest van je dag. Hoe beter dat lukt, hoe meer je je verbonden voelt met je lichaam, en daardoor ook met je emoties. Het gevolg: je voelt beter aan wat je wilt en wat goed voor jou is. Ik hoop dat het mensen lukt om momenten van kalmte in te bouwen. Hardlopen is een goede manier om een leeg hoofd te krijgen. En wanneer je muziek luistert op de fiets, luister dan ook echt naar de muziek – denk niet ondertussen aan wat je vanavond wilt koken. Als je in een museum staat, verlies je dan niet in de tekstbordjes of in vergelijkingen tussen schilderijen – geniet ook gewoon van het schilderij zelf. Want dat is het moment waarop je je verbindt met het werk en er plezier en rust uit kunt halen. Als je alleen maar over dingen nadenkt, lukt dat niet.’
Wat is de mens?
‘De mens is onbegrensd, maar we begrenzen onszelf. Dat doen we door onszelf allerlei identiteiten op te leggen: huidskleur, gender, nationaliteit, economische status, politieke ideologie, en ga zo maar door. We stoppen onszelf in allerlei hokjes, waardoor we het gevoel krijgen dat we ons op een bepaalde manier moeten gedragen. Zo “horen” Koreanen een hekel te hebben aan Japanners. Maar ik ben in Japan geweest en heb veel Japanse vrienden gemaakt. Identiteiten leiden tot conflict, tot wij-zijdenken. De ware natuur van de mens is liefde. Maar die natuur verhullen we vaak. Als we ouder worden leren we om anderen te haten, doordat we onszelf begrenzen door in identiteiten te denken. Kinderen hebben dat nog niet; die zijn niet bezig met verschil in huidskleur of geloof. Ik gun het mensen om zich te bevrijden van zelfopgelegde grenzen. Daarom gun ik mensen ook kalmte; wanneer we relaxed zijn herinneren we ons eerder dat we eigenlijk pure liefde zijn, en met elkaar verbonden.
Sommige mensen vinden die gedachte naïef. Ze wijzen bijvoorbeeld op de opkomst van Trump of het populisme – moeten we dan simpelweg maar hopen dat die politici eens ontspannen en dan opeens inclusief gaan denken? Mijn antwoord daarop is simpel: in plaats van te blijven hangen in dat soort negatieve gedachten en je machteloos te voelen, kun je ook proberen te ontspannen in het huidige moment. Kijk of je nog wat aardiger tegen je partner kunt zijn of iemand met iets kunt helpen. Dan doe je iets kleins om de wereld een betere plek te maken, in plaats van meer angst en negativiteit de wereld in te brengen.’
