Home Denker des Vaderlands ‘Goed’ is geen uitkomst, maar een richtinggevend ideaal
Denker des Vaderlands

‘Goed’ is geen uitkomst, maar een richtinggevend ideaal

Door Marjan Slob op 21 januari 2025

Marjan Slob Denker des Vaderlands
beeld Merlijn Doomernik
Filosofie Magazine 2 2025 waarom doen we ons met liefde pijn
02-2025 Filosofie Magazine Lees het magazine

Dit artikel krijg je van ons cadeau

Wil je onbeperkt toegang tot de artikelen op Filosofie.nl? Je bent al abonnee vanaf €4,99 per maand. Sluit hier een abonnement af en je hebt direct toegang.

‘Burgers zullen hun soevereiniteit slechts overdragen aan de staat in ruil voor bescherming door diezelfde staat,’ beweert de Britse filosoof Thomas Hobbes in Leviathan (1651). Daarmee kenschetst hij ons als bange en calculerende types die eieren voor hun geld kiezen in een grimmige wereld. Soms denk ik dat Hobbes de huidige politieke gemoedstoestand daarmee goed treft.

In feite staat Hobbes aan de wieg van de politieke speltheorie: partij A doet een zet, waarop partij B een tegenzet laat volgen – allemaal strikt geredeneerd vanuit de eigen belangen. De resulterende stand van zaken noem je in de hobbesiaanse denkwereld ‘goed’.

Even tussendoor… Meer columns lezen van de Denker des Vaderlands? Schrijf je in voor de gratis nieuwsbrief:

Ontvang wekelijks het laatste filosofienieuws, de beste artikelen en af en toe een aanbieding.

Daarmee is het hele begrip ‘goed’ ontdaan van de betekenis die het heeft in onze intieme binnenruimte. Daar is ‘goed’ geen beschrijving van een uitkomst, maar een richting­gevend ideaal. ‘Goed’ vraagt ­altijd aandacht voor het verschil tussen realiteit en droom.

Onze bange overheid spreekt momenteel vooral in termen van haalbaarheid en controle. Ik snak naar verhalen over wat ons daadwerkelijk beweegt. Waar hoop je op, waar droom je van? Anders gezegd: wat is jouw reactie op de filosofische oervraag hoe we dat vreemde leven van ons eigenlijk goed leven?