Whitney Houston begon in 2020 aan een nieuwe tournee. Een hologram van Whitney Houston, welteverstaan; de zangeres van vlees en bloed overleed in 2012. Destijds was de verschijning van haar digitale dubbelganger een knap staaltje futuristische techniek, maar inmiddels hoeft er nauwelijks meer van te worden opgekeken. Generatieve AI zijn getraind op menselijke data en kunnen de stijl van iedere persoon die een flinke digitale voetafdruk heeft achtergelaten kopiëren: schrijvers, schilders, zangers en ook filosofen. Een wereld vol digitale dubbelgangers ligt binnen handbereik. Is zo’n wereld wenselijk?
Ja
Digitale dubbelgangers zijn geen volledige maar gedeeltelijke kopieën: ze beantwoorden e-mails in de stijl van persoon X of schrijven columns in de stijl van persoon Y. Daarmee kunnen ze mensen veel werk uit handen nemen. Techniekfilosofen John Danaher en Sven Nyholm betogen dat de technologie bovendien helpt om de ‘instrumentele schaarste’ van de mens teniet te doen. Mensen van vlees en bloed kunnen niet op twee plaatsen tegelijk zijn of met Jan en alleman relaties onderhouden. Voor dat ‘één-lichaamsprobleem’ – een probleem dat vooral gewilde sprekers en artiesten ondervinden – verschaffen digitale kopieën een oplossing. Aldus biedt de technologie voordeel aan de persoon die zich dupliceert: die heeft een groter bereik en kan taken uitbesteden waar die eigenlijk geen zin in heeft. Maar het voordeel strekt zich ook uit naar anderen, die gemakkelijker interacties kunnen hebben met ‘schaarse’ personen.
Nee
Had Whitney Houston het zo gewild, de bühne op als hologram? We kunnen het de originele Whitney niet meer vragen. Het uitblijven van consent is een van de voornaamste ethische struikelblokken bij het creëren van digitale dubbelgangers. Gebrek aan toestemming is des te problematischer naarmate de digitale kopie nieuwe uitingen verricht die niet zijn terug te voeren op de originele persoon. Als de gekopieerde zangeres een nieuw lied uitbrengt, of als de gekopieerde columnist een opiniërende rubriek schrijft die aanhaakt bij de actualiteit, dan bestaat de kans dat de digitale dubbelgangers zich uiten op een wijze waar hun origineel niet mee zou instemmen. Sterker nog, het is mogelijk dat de uitingen van digitale dubbelgangers negatief afstralen op hun origineel. Een halfbakken hologram kan de reputatie van Whitney Houston ook te grabbel gooien.
