‘Hoe gaat het?’

Vorige maand was ik op onze jaarlijkse familiedag. Koffie, appelgebak, badminton in het gras, neven en nichten die ik een jaar niet heb gezien. Zoals dat gaat als je elkaar een jaar niet ziet of spreekt, moet je ergens beginnen. Dus waarom niet met die aloude, fijne, makkelijk te beantwoorden vraag.

‘Hoe gaat het met je,’ vraagt tante Ria terwijl ze in haar koffie roert. ‘Goed, dank je,’ antwoord ik braaf. En toch voel ik me meteen ongemakkelijk. Wat zou er gebeuren als ik eerlijk zou antwoorden? ‘Nou, ik slaap eigenlijk al weken slecht, omdat ik me zorgen maak over werk. Gisteren heb ik een halfuur gehuild om een reclamespotje van de Dierenbescherming. Oh, en ik twijfel de laatste tijd veel aan mezelf. Suiker?’

We hebben allemaal wel een stapeltje standaardantwoorden klaarliggen. ‘Goed.’ ‘Druk.’ ‘Kan niet klagen.’ Vaak zijn ze niet echt onwaar, maar ook niet compleet. Is ‘Hoe gaat het’ eigenlijk nog wel een vraag? Of is het eerder een modern ritueel? Een code voor ‘Ik erken je bestaan’ of ‘Laten we dit gesprek vriendelijk beginnen’.

Hoeveel waarheid is eigenlijk gewenst bij zo’n vraag? Als ik eerlijk zou zijn over mijn slapeloze nachten en existentiële twijfels, wordt dat dan niet te veel? En is ‘goed’ dan geen leugen?

De ‘het’ in de vraag is me ook veel te breed. Wat bedoel je ermee? Moet ik dat zelf invullen? Is het dan niet gewoon een luie vraag? Ik vind het makkelijker om de vraag ‘Hoe is je dag tot nu toe?’ van een antwoord te voorzien dan ‘Hoe gaat hét?’.

Misschien ligt de kunst erin om te herkennen wanneer iemand het bedoelt als ritueel en wanneer het echt een vraag is. Maar als het zo’n spel van ontcijferen wordt, moeten we de vraag dan niet gewoon helemaal schrappen?