Home Stine Jensen: Hopamine

Stine Jensen: Hopamine

Door Stine Jensen op 01 september 2014

Cover van 02-2014
02-2014 Filosofie magazine Lees het magazine

De afgelopen maand bracht ik door met Amy Jellicoe. Amy is een blonde veertigster uit de Amerikaanse tv-serie Enlightened. Na de single vrouw op zoek naar Mr. Right (Sex & the City), de desperate vrouw (Desperate Housewives), de rauwe twintigster (Girls) en de vrouw met een buitenechtelijke hobby (Mistresses), is Amy de opgewekte spirituele veertigster. Amy is vanwege een diepe crisis op vele fronten naar een spiritueel mindfulness-yogatherapieachtig kamp geweest. Als ze herboren terugkeert, heeft ze geen geld en geen relatie meer (het kamp kostte 24.000 dollar), maar is ze onstuitbaar optimistisch. Ze zal vanaf nu vanuit haar hart en in het moment leven.

Dit artikel is exclusief voor abonnees

Dit artikel op Filosofie.nl is alleen toegankelijk voor abonnees. Met liefde en zorg werken wij iedere dag weer aan de beste verhalen over filosofie. Steun ons door lid te worden voor maar €4,99 per maand. Log in om als abonnee direct verder te kunnen lezen of sluit een abonnement af.

Dit type vrouw maakte eerder haar entree in de bestseller van Elizabeth Gilbert, Eat Pray Love, waar een net gescheiden veertigster zichzelf heruitvindt door te eten in Italië, te mediteren in India en lief te hebben in Indonesië. Eten, bidden, beminnen had een hoog Oprah Winfrey-gehalte: You can be reborn, yes you can! Enlightened is geestig omdat het een stap verdergaat: de makers nemen Amy wel en niet serieus, waardoor je als kijker kunt meedenken over de goede en minder goede ideeën van Amy. De serie laat ook zien dat je herboren kunt worden, maar dat de wereld niet altijd gemakkelijk meebuigt en dat dit tot hilarische misverstanden leidt.

Het leuke en gestoorde aan Amy is dat ze tegen wil en dank blijft hopen. Ze leeft op hopamine, zoals filosoof en consultant Roland van der Vorst het ooit noemde. In zijn boek Hoop onderscheidt hij vier vormen van hoop: de christelijke hoop (gericht op geloof), de prestatiehoop (gericht op een doel en succes), de gelegenheidshoop (gericht op de wereld verbeteren) en gemoedshoop (gericht op het gevoel: alles zal beter gaan met mij). Amy lijdt vooral aan een teveel aan gelegenheidshoop en gemoedshoop.

De grootse hoopfilosoof aller tijden, Ernst Bloch, formuleerde prachtig de betekenis van hoop in ons bestaan: ‘Vanaf het allereerste begin zijn we zoekende. We hunkeren, schreeuwen het uit. We hebben iets wat we willen. Maar we leren ook te wachten. Want wat een kind wenst komt zelden op tijd. We wachten zelfs voor het wensen zelf tot het duidelijker wordt. Een kind grijpt naar alles om uit te zoeken wat het betekent. Keert alles om, is rusteloos en nieuwsgierig en weet nog van niets. Maar ook daarin leeft al het frisse, het andere waarvan we dromen.’

Het frisse andere, dat is Amy. Na twee seizoenen trokken de Amerikanen jammer genoeg de stekker uit de serie. Misschien omdat haar hoop vaak vergeefs is, en omslaat in wanhoop bij de kijker. Van die arthouse-boodschap houden wij in Europa, maar daarop gedijt een Amerikaanse serieknaller minder goed.