Home Stine Jensen: Babyface

Stine Jensen: Babyface

Door Stine Jensen op 29 september 2016

Cover van 10-2016
10-2016 Filosofie magazine Lees het magazine

Bridget Jones krijgt een baby.
Ik heb alleen nog maar de trailer gezien, maar de verschijning van Renée Zellweger daarin houdt me overmatig bezig. We zien een actrice uit 1969 die een net-veertiger speelt. Haar gezicht is zo dichtgebotoxt dat ze een vijftiger lijkt die voor een dertiger wil doorgaan. Ze houdt onhandig een baby vast. Enerzijds lijkt het progressief en actueel, zo’n moeder op leeftijd; anderzijds doet de onhandigheid waarmee Bridget Jones kenbaar maakt niet te weten wie van haar twee minnaars de vader is (oh no!) nogal onvolwassen aan. Alsof Bridget Jones en Renée Zellweger een eeuwige neurotische twintiger zijn die maar niet ouder wil worden.

In Susan Neimans Waarom zou je volwassen worden? las ik dat het idee van volwassenheid ons allen onrustig maakt. Er is weinig positieve pers over volwassendom. Volwassen staat voor serieus, saai, en berustend. Nee, dan liever de adolescent: altijd op avontuur, levend van het ene naar het andere hoogtepunt. De consumerende westerse samenleving produceert de eeuwige adolescent, schrijft Neiman. Jaag je dromen na, blijf eeuwig jong! We worden echter ook aangemaand serieus te worden en de wereld te accepteren zoals die is. Dat is een ingewikkelde dubbele boodschap.

Neiman staat uitvoerig stil bij de twee verlichtingsdenkers Kant en Rousseau, omdat Kant de Verlichting als volwassenwording definieerde. Het nemen van verantwoordelijkheid, zelfkritiek, autonomie en hervorming staan in de Verlichting centraal. Filosoferen is, aldus Neiman, het enige recept dat ons kan helpen om volwassen te worden in het netwerk van belangen dat volwassenwording tegenwerkt. Hou je niet klein, maar treed uit de zelfopgelegde onmondigheid, spoort Neiman aan, en accepteer permanente verandering. 

Grappig genoeg lijken bepaalde filosofen – Kant en Rousseau met name – zelf eeuwig fris en tijdloos. Gelukkig vergeet Neiman de vrouwelijke filosofen niet (al heet een studie van De Beauvoir over ouderdom ‘ambitieus’, terwijl het werk van Kant ‘groot’ is). 

Bridget Jones en Renée Zellweger presenteren ons het Peter Pan-syndroom (m/v) in optima forma. Renée Zellwegers botoxverschijning in het openbaar leverde haar meer hoon dan bewondering op – ze symboliseert de tragische uitwas van de forever young-cultuur. Simone de Beauvoirs woorden uit haar meesterwerk De ouderdom zijn actueler dan ooit: ‘Als de ouderdom inderdaad een tragedie is, volgt daaruit dat onze hele samenleving fundamenteel tekortschiet en een verminkend systeem vormt dat aan de overgrote meerderheid van zijn leden geen zinvol leven verschaft.’

Dit artikel is exclusief voor abonnees

Dit artikel op Filosofie.nl is alleen toegankelijk voor abonnees. Met liefde en zorg werken wij iedere dag weer aan de beste verhalen over filosofie. Steun ons door lid te worden voor maar €4,99 per maand. Log in om als abonnee direct verder te kunnen lezen of sluit een abonnement af.