Elize de Mul
Promovendus techniekfilosofie, Leiden
Dit artikel is exclusief voor abonnees
Paul van Tongeren
Emeritus hoogleraar ethiek, Nijmegen
Geen ruimte voor kwetsbaarheid? Maar welke ruimte zoekt de kwetsbare eigenlijk? Kwetsbare kinderen tonen zich aan elkaar via social media op manieren waartegen hun onvaste identiteiten niet bestand zijn. Psychisch zwakke ijdeltuiten doen mee aan op tv uitgezonden wedstrijden en laten zich door onbenullen beledigen, en ondermijnen zo hun fragiele zelfgevoel. Broze ouderen rijden op elektrische fietsen veel harder dan verantwoord is voor hun breekbare lichamen. Drukke verkeerswegen, massamedia en digitale openbaarheid vormen waarschijnlijk niet de meest aangewezen ruimte voor wie kwetsbaar is. Ruimte voor kwetsbaarheid mag geen ontkenning van diezelfde kwetsbaarheid worden. Wie broos en zwak is trekt zich terug, verbergt zich voor de gevaren die hem bedreigen, en wil vooral met rust gelaten worden. Dat betekent niet ‘alleen gelaten worden’. Ruimte bieden aan kwetsbaarheid betekent: gelegenheid bieden aan mensen om zich terug te trekken zonder vergeten te worden.
Alicja Gescinska
Politiek filosoof, Amherst
Ik denk soms dat er te véél ruimte voor kwetsbaarheid is. Alles wordt gepsychologiseerd en gepathologiseerd. We zijn obsessief met ons gemoed bezig, zoals Theodore Dalrymple op fijne wijze in een recent boekje betoogt. Voelen we ons wel goed? Gaat het wel? We stellen die vragen zo vaak dat we er ons haast vanzelf slecht door voelen. Psychobabble noemt Dalrymple het. Overleven is nooit makkelijker geweest en tegelijk is het leven toch zo moeilijk geworden. Een ingegroeide teennagel is voor sommigen al een reden voor een existentiële crisis. De Poolse filosoof Barbara Skarga zei ooit dat de babyboomers en hun nakomelingen misschien een oorlog zouden moeten meemaken, zodat ze wat meer karakter en morele weerbaarheid kweken. Ik wil geen oorlog nodig hebben om levenslessen te trekken. Maar we zouden wel dankbaarder mogen zijn voor het goede dat ons te beurt valt en ons niet bij het minste of geringste door het leven geschaad moeten voelen. Zij die het meest klagen zijn zelden diegenen die het meest reden tot klagen hebben.
