Op 23 september 2015 werd in Amsterdam het Parlement van de Dingen opgericht. Op het Artisplein, naast de dierentuin, hadden zich veertig paraplu’s opgesteld met daaronder twee keer zoveel mensen. De paraplu’s zwegen terwijl de Artis-professor, die liever niet zo heette maar door iedereen zo werd genoemd, een welkomstwoord aanhief. De regen sloeg op de paraplu’s, de woorden van de professor vervlogen voordat je ze goed en wel kon horen.
Na een beleefd applaus werd de groep mensen naar een bovenzaal gediri- geerd. Midden in de ruimte hing een bol van zo’n anderhalve meter, vol kleine lichtjes. Bezoekers die bereid waren met een ding op de foto te gaan werden dicht bijeen op stoelen gezet. Trots als ik was om bij deze historische gebeurtenis aanwezig te zijn, installeerde ik me met drie groene preien op de voorste rij. De fotograaf zette alles klaar. ‘Ik tel tot drie’, zei hij, ‘en dan houden jullie de voorwerpen voor je gezicht.’ Nederig zat ik tien minuten lang met mijn hoofd in de preien. Ook in het verdere programma waren de mensen versiering; alles draaide om de dingen.
De organisatoren van het Parlement van de Dingen ontlenen hun idee aan de Franse wetenschapsfilosoof Bruno Latour. In Wij zijn nooit modern geweest (1991) haalt hij het onderscheid tussen mensen en dingen onderuit. Neem een diepgevroren embryo; dat is een mens, maar evengoed een ding. En is een robot die emoties kan lezen alleen een ding, of toch ook een beetje mens? Hoe graag ‘wij modernen’ de mens ook apart van dingen en dieren zetten, in de alledaagse werkelijkheid is dit nooit het geval geweest. Latour stelt daarom voor een gemeenschappelijke wereld te bouwen, met een grondwet die mensen, dieren en dingen een gelijke positie geeft en een parlement waarin ook de dingen zijn vertegenwoordigd.
Wereldwijd heeft Latours oproep filosofen en kunstenaars geïnspireerd tot nieuwe politieke en artistieke experimenten. Tot een echt Parlement van de Dingen is het voor zover ik weet nooit eerder gekomen. Dat is jammer, want het zou een ander licht kunnen werpen op een onderwerp als klimaatverandering.
Nu was het dus zover, hier in Nederland. Zou het meer dan een eenmalige gebeurtenis worden, vroeg ik me vanachter de prei af. Mijn sombere gedachten werden onderbroken door de Artis-professor. Trots bood hij het Parlement een gedenksteen op het Artisplein aan, en daarbovenop permanente huisvesting in Artis.
Mocht je ooit de dierentuin bezoeken, leg je oor dan eens te luisteren bij deze steen. De eerste minuten voel je je belachelijk, maar daarna, zo ervoer ik, maakt de menselijke schroom plaats voor het plezier in het ding.
Dit artikel is exclusief voor abonnees
Dit artikel op Filosofie.nl is alleen toegankelijk voor abonnees. Met liefde en zorg werken wij iedere dag weer aan de beste verhalen over filosofie. Steun ons door lid te worden voor maar €4,99 per maand.
Log in om als abonnee direct verder te kunnen lezen of sluit een abonnement af.
Op onze website plaatsen we verschillende soorten cookies. Functionele en analytische cookies plaatsen we altijd. Deze zijn noodzakelijk om de website goed te laten werken en het gebruik te kunnen meten. Daarnaast maakt onze website gebruik van cookies die niet noodzakelijk zijn, maar wel nuttig. Zoals cookies waarmee we u persoonlijke en relevante informatie kunnen tonen gebaseerd op uw internetgedrag. En cookies zodat u feedback kan geven over uw gebruikerservaring, video’s kan bekijken en relevante aanbiedingen van Filosofie Magazine kan zien op andere websites. Door op ‘Akkoord’ te klikken gaat u akkoord met het plaatsen van deze cookies.
Wij en een aantal geselecteerde bedrijven hebben toegang tot uw gegevens en gebruiken deze informatie voor de onderstaande doeleinden. Klik op een doel om uw voorkeuren aan te passen en om meer te weten te komen over wie er om uw toestemming vraagt en/of rechtmatig belang claimt om uw gegevens voor dat doel te verwerken. Houd er rekening mee dat wanneer alle doeleinden zijn geweigerd, dit een negatief effect op bepaalde functies van de website kan hebben.
Voor sommige doeleinden kunnen uw persoonsgegevens worden verwerkt op de juridische grond van rechtmatig belang.
Functionele cookies worden gebruikt om de site te doen werken. U kunt ze
daarom niet weigeren. Met deze cookies brengen we ook het algemene
gebruik van onze site in kaart met geanonimiseerde data.
Deze cookies kunnen via onze website worden ingesteld door onze advertentiepartners. Ze kunnen door deze bedrijven worden gebruikt om een profiel samen te stellen over uw interesses en u relevante advertenties op andere sites te tonen. Deze cookies slaan geen directe persoonlijke informatie op, maar zijn gebaseerd op een unieke identificatie van uw browser en internetapparaat. Als u deze cookies weigert, zult u minder gerichte advertenties zien.
Wanneer we content van Facebook, Instagram, Twitter of YouTube integreren in onze artikelen, plaatsen deze partijen cookies om meer te weten te komen over
uw surfgedrag. Meer informatie vind u hierover in het privacy- en
cookiebeleid van deze bedrijven. Indien u deze cookies niet toelaat,
zullen we deze content niet tonen.