Wat gebeurt er als je mensen in burgerpanels over een complex onderwerp informeert, laat discussiëren en uiteindelijk naar hun mening vraagt?
Beeld: Bas van der Schot
We zijn geneigd te denken dat democratie gelijkstaat aan stemmen, maar dat is zo’n beperkte definitie’, stelt cultuurhistoricus Eva Rovers, auteur van onder meer Practivisme (2018). ‘Non-profit organisatie World Wide Views experimenteerde wereldwijd met een andere vorm van democratie: citizens assemblies, ofwel burgerpanels. Per land werden ongeveer honderd willekeurige burgers geloot, die een representatieve doorsnede vormden van de bevolking. De deelnemers kregen van alle kanten informatie over complexe onderwerpen zoals energieproductie, transport en belastingmaatregelen. Daarna wisselden ze argumenten uit en gaven ze via vragenlijsten hun mening. In zo’n vorm ontvangen mensen de instrumenten om op een gefundeerde manier te argumenteren en tot een afgewogen oordeel te komen. Heel anders dan bij een referendum.
Bij het thema klimaatverandering viel me op dat 79 procent van de deelnemers vond dat hun eigen land maatregelen tegen uitstoot van broeikasgassen moest nemen, zelfs als andere landen dat niet deden.
Hannah Arendt schreef over een “radendemocratie” met burgerraadpleging. Daar lijkt dit erg op. Verkiezingen moeten we niet afschaffen; ik zie dit soort burgerpanels als aanvulling. Je bereikt ook mensen die normaal niet naar de stembus gaan, en neemt mensen werkelijk serieus. Dat is zoveel democratischer.’
Dit artikel is exclusief voor abonnees
