Home Hans-Georg Gadamer honderd jaar

Hans-Georg Gadamer honderd jaar

15 februari 2000

Dit artikel krijgt u van ons cadeau

Wilt u onbeperkt toegang tot de artikelen op Filosofie.nl? U bent al abonnee vanaf €4,99 per maand. Sluit hier een abonnement af en u heeft direct toegang.

Hans-Georg Gadamer is 11 februari honderd jaar geworden. De leerling van Martin Heidegger, werkte de hermeneutiek, de interpretatieleer van teksten, uit als de basis van de ervaring en voorwetenschappelijk weten.

Op 11 februari vierde Hans-Georg Gadamer zijn honderste verjaardag. Aan het begin van de twintigste eeuw werd hij geboren in Marburg als zoon van een scheikundepro-fessor. Hoewel zijn vader Johannes Gadamer wil dat zijn zoon Hans-Georg in zijn natuurwetenschappelijke voetsporen treedt, stort Gadamer zich op de filologie, literatuurwetenschap en filosofie. Op tweëentwintigjarige leeftijd verschijnt een eerste studie over Plato. Onder supervisie van zijn leermeester Martin Heidegger zal hij zijn mening over Plato op latere leeftijd grondig wijzigen.
Gadamer wordt met name bekend door het imposante Wahrheit und Methode, dat in 1960 verschijnt. Hierin werkt Gadamer zijn filosofie uit, die hij baseert op de hermeneutiek, de leer van de uitleg van (bijbel)teksten. Hij stelt de objec-tiviteit in de wetenschap van de geschiedenis en de kunst ter discussie. Het is onmogelijk om de traditie en de vooroordelen temidden waarvan je je als interpreet beweegt, uit te bannen in het interpreteren van teksten, kunstwerken en de wereld. Men moet, volgens Gadamer deze vooroordelen, dan ook op het spel zetten en hun houdbaarheid bepalen. Waar het in de eerste plaats omgaat is niet de ‘objectieve’ methode, maar de waarheid, die binnen de grenzen van de historiciteit van de wetenschapper en zijn onderzoeksgebied gevonden moet worden. Daarmee geeft Gadamer niet een leer van dé interpretatie van oude teksten en kunstwerken, maar de voorwaarden voor ervaring in het algemeen. Zo vormt in zijn ogen dus ook het voortdurende gesprek van de interpreet met de traditie de basis voor iedere wetenschap.
Gadamer bekleedt vanaf 1934 verscheidene hoogleraarsposten in Kiel, Leipzig en Frankfurt. In 1949 vestigt Gadamer zich definitief aan de Heidelbergse universiteit, wannneer hij de leerstoel van de overleden Karl Jaspers overneemt. Daar blijft hij tot aan zijn emeritaat in 1968. Op zeer hoge leeftijd maakt Gadamer nog regelmatig reizen rond de wereld, voor het geven van lezingen. Naar eigen zeggen heeft Gadamer zich zo gezond weten te houden door veel te bewegen en dagelijks tenminste een glas wijn te drinken. Tot aan zijn vijfenzeventigste was Gadamer zelfs als fanatiek tennisser te vinden op de banen van de Heidelberger Tennisvereniging. Dezelfde vereniging waar Steffi Graf het tennisspel heeft geleerd.
(Koen Dortmans)