Artikelen geschreven door Martijn Boven
Ten geleide: Jean-Luc Nancy
De Franse filosoof Jean-Luc Nancy overleed vorig jaar augustus op 81-jarige leeftijd. In Nederland is Nancy bij een breder publiek vooral bekend geworden met zijn korte essay De Indringer (2000). Hierin beschrijft hij het proces rondom de harttransplantatie die hij in 1990 onderging: de operatie, de beproevingen, de medicatie om… Read More
Ten geleide: Speculatief Realisme
Zo nu en dan kom je iemand tegen die, als je over filosofie begint, meteen zegt dat ‘alles relatief’ is. Uiteindelijk zal hij of zij daarmee zoiets bedoelen als: relatief is wat wij als menselijke individuen van dingen vinden. Laten we zeggen dat ‘realisten’ in de filosofie mensen zijn die… Read More
Agambens ‘Homo sacer’
Van de Italiaanse filosoof Giorgio Agamben (1942) verscheen in 1995 het eerste deel van wat onder de noemer Homo sacer zou uitgroeien tot een reeks politiek-filosofische studies. De reeks werd geopend met Homo sacer. Il potere sovrano e la nuda vita (Homo sacer. De soevereine macht en het naakte leven)… Read More
Agambens filosofische archeologie
De Homo sacer-reeks kan begrepen worden als een onderzoek naar de mogelijkheidsvoorwaarden van de westerse politiek. Martijn Boven bespreekt de samenhang van de reeks en hoe Agamben daarin deze ‘filosofische archeologie’ uiteenzet. In 1995 verscheen Homo sacer. De soevereine macht en het naakte leven (Homo sacer. Il potere sovrano e… Read More
De onwetende meester als voorbeeld
Een wetende meester die uitleg geeft aan zogenaamd onwetende leerlingen, zo ziet de traditionele praktijk in het onderwijs eruit. Martijn Boven beschrijft met het werk van filosoof Jacques Rancière in de hand ook een alternatieve praktijk, waarin juist gelijkwaardigheid centraal staat. Bestaat de kernactiviteit van de meester erin om… Read More
De onwetende meester als voorbeeld. Jacques Rancière: van praktijk naar principe
Een wetende meester die uitleg geeft aan zogenaamd onwetende leerlingen, zo ziet de traditionele praktijk in het onderwijs eruit. Martijn Boven beschrijft met het werk van filosoof Jacques Rancière in de hand ook een alternatieve praktijk, waarin juist gelijkwaardigheid centraal staat. Bestaat de kernactiviteit van de meester erin om zijn… Read More
Uitgelezen: relevant reservoir
In het vlot geschreven tweede deel van Kritische geschiedenis van de westerse wijsbegeerte doet classicus, filosoof en wiskundige Henri Oosthout een geslaagde poging om een overzicht te bieden van de filosofie van de late Middeleeuwen tot de 20e eeuw. De afzonderlijke hoofdstukken zijn inzichtelijk en geven een goede indruk van… Read More
Uitgelezen: Stervende graankorrels
In zijn nieuwe boek Als de graankorrel niet sterft. Een filosofische archeologie van openbaring onderzoekt Ruud Welten de notie openbaring niet vanuit een religieus, maar vanuit een filosofisch perspectief. Het gaat dan ook niet om een hogere macht die zich aan ons openbaart, maar om de openbaring van onze eigen… Read More
Uitgelezen: De vreemde vrijheid
Vrijheid is een term die een filosoof niet lichtzinnig in de mond kan nemen. Traditioneel gezien wordt er een onderscheid gemaakt tussen negatieve vrijheid (vrij van externe obstakels die je zelfverwerkelijking inperken) en positieve vrijheid (vrij om je eigen vermogens in te zetten). In het essay De vreemde vrijheid. Nieuwe betekenissen van vrijzinnigheid en humanisme in de 21ste eeuw… Read More
Uitgelezen: Kunst als moraliteit
Rob van Gerwen, senior docent filosofie van de kunsten aan de Universiteit Utrecht, schreef met Moderne filosofen over kunst een nieuwe inleiding in de filosofie van de kunsten gezien vanuit wat hij ‘het moderne systeem van de schone kunsten’ noemt. De term ‘modern’ verwijst hier niet naar wat gewoonlijk ‘de… Read More
Uitgelezen: Het probleem van de dankbaarheid
In zijn prikkelende nieuwe boek Dankbaar. Denken over danken na de dood van God stelt de Nijmeegse filosoof Paul van Tongeren dat onze ervaring van dankbaarheid een probleem is geworden dat vraagt om een nieuwe doordenking. Het gaat hem daarbij niet zozeer om de interpersoonlijke dankbaarheid die de uitwisseling van… Read More
Uitgelezen: De wet als kunstwerk
Willem Witteveen, Eerste Kamerlid voor de PvdA en hoogleraar in Tilburg, was een van de inzittenden van het passagiersvliegtuig MH17 dat in juli 2014 neerstortte in Oost-Oekraïne. Vlak voor deze tragische vlucht had hij het manuscript van De wet als kunstwerk ingeleverd. De postume uitgave van het boek is uitgebreid… Read More
