‘Er is maar één werkelijk serieus filosofisch probleem: de zelfmoord. Oordelen of het leven wel of niet de moeite waard is om te blijven leven, dat is antwoorden op de fundamentele vraag die de filosofie ons stelt.’
Ik geloof niet dat je je leven kunt leiden zonder je ooit af te vragen of het eigenlijk wel de moeite waard is. Toch is het een vraag die ik bijna niet aan vrienden of familieleden durf te stellen. Je moet een gegeven paard niet in de bek kijken. De zin van het bestaan in twijfel trekken is bovendien een vorm van verraad aan al die mensen die van je houden en je bestaan opfleuren. In die zin ligt er denk ik een taboe op deze vraag, of in elk geval valt het niet mee om deze in alle openheid en onbevangenheid aan jezelf of aan een ander te stellen.
Om die reden was het zo’n bevrijding toen ik op mijn zestiende deze vraag zo indringend gesteld zag worden op de openingspagina van De mythe van Sisyphus van de Franse filosoof Albert Camus (1913-1960). Camus sneed daarmee de prangende kwestie aan waar ik mee worstelde, maar die ik nergens in de openbaarheid zag. Inmiddels weet ik dat het lezen van dit boek voor veel mensen om die reden bevrijdend voelt. Met Camus’ antwoord ben ik het trouwens niet eens: volgens hem is het bestaan zinloos. De beste optie is volgens hem om dit te aanvaarden, maar je toch te verzetten tegen de zelfmoord en koppig door te blijven leven. Een tragisch vooruitzicht. Te tragisch, vind ik. Voor mezelf geldt dat als ik goed zoek, ik zin in het bestaan kan vinden.
Even tussendoor …
Meer lezen over Camus en andere grote denkers? Schrijf je in voor de gratis nieuwsbrief:
Ik kan iedereen aanraden het boek te lezen en dan niet zozeer te focussen op Camus’ antwoord, maar op zijn vraag. Nadenken over of je bestaan de moeite waard is, is op zichzelf genomen de moeite waard: je gaat erdoor nadenken over wat je wil in het leven en waarom. En door niet klakkeloos aan te nemen dat het bestaan zinvol is, schep je ruimte voor mensen voor wie de zin van het bestaan ver te zoeken is. Dankzij Camus durf ik het inmiddels aan om die vraag vaker te stellen.
De mythe van Sisyphus
Albert Camus
vert. Hannie Vermeer-Pardoen
IJzer
206 blz.
€20,50
